Tip 2 diyabetik ratlarda Rhaponticoides iconiensis (Tülüşah) ekstresinin antidiyabetik etkisinin araştırılması

Diabetes Mellitus (DM), insülin salınımı, insülin etkisi veya bu faktörlerin her ikisinde de bozukluk nedeniyle ortaya çıkan hiperglisemi ile karakterize kronik metabolik bir hastalıktır. Yaşlanan nüfus, kentleşme ve değişen yaşam tarzları diğer kronik hastalıklarla birlikte diyabet epidemisini de hızla artırmaktadır. Hızla artan diyabet insidansı ile birlikte, hayati organların diyabetik hasardan korunması, tedavi edilmesi ve özellikle Tip 2 diyabetin toplam diyabet vakalarının yaklaşık %90'ını oluşturduğu göz önüne alındığında, bu konu ciddi önem taşımaktadır. Oksidatif bir stres hastalığı olan diyabet tedavisinde antioksidan aktiviteye sahip bileşiklerin olumlu etkileri olabilmektedir. Bu çalışmada, yan etkisi olabileceği düşünülen ilaçlara destek olarak Rhaponticoides iconiensis'in antioksidan etki ve içerdiği fenolik bileşenlerinden dolayı antidiyabetik etki potansiyeline sahip olması açısından yüksek yağlı diyet ve STZ ile Tip 2 Diyabet oluşturulan ratların tedavisine ek olarak kullanılabilirliği araştırıldı. Rhaponticoides iconiensis (Rİ) kök, yaprak ve çiçeklerinden elde edilen çeşitli ekstrelerin içerdiği fitokimyasal bileşiklerin antidiyabetik içerikleri yapılan çalışmalarla ortaya konmuş ancak antidiyabetik etkisi değerlendirilmemiştir. Bu nedenle ön görülen tez çalışmasında Rİ yaprak ekstresinin, önceden ortaya konmuş antioksidan, α-amilaz ve α-glukozidaz aktivitelerine etkisinin ratlar üzerinde in vivo şartlarda değerlendirilmesi planlandı. Rİ ekstresinin ratlarda oral uygulanmasından elde edilen sonuçlarla hiperglisemi, dislipidemi, kronik inflamasyon ve oksidatif stresi azaltarak Tip 2 Diyabetes Mellitus (T2DM) tedavisi ve diyabetin yol açtığı komplikasyonların önlenmesinde takviye olarak etkinliğini TAS, TOS, TNFα, IL-1β, IL-6, WNT5A, SFRP5 biyokimyasal belirteçler üzerinden ve Anti- İnsülin, Anti-Kaspaz 3, Anti-TGFβ1 antikor işaretleme, Hematoksilen & Eozin (H&E) boyama ile histopatolojik olarak araştırıldı. Rİ ekstresinin antidiyabetik etkinliği tedavide kullanılan Akarboz (Glukobay®) ile kıyaslamalı olarak araştırıldı. 46 rat; Kontrol, DM, DM + 30 mg/kg Akarboz, DM + 100 mg/kg Rİ ekstresi (Rİ1), DM + 200 mg/kg Rİ ekstresi (Rİ2), DM + 300 mg/kg Rİ ekstresi (Rİ3) olmak üzere 6 gruba ayrıldı. Deneysel diyabet, yüksek yağlı diyet (YYD) ve bir hafta ara ile iki doz streptozotosinin intraperitoneal (i.p.) olarak enjeksiyonu ile T2DM oluşturuldu. Rİ ektresinin tüm dozları ve Akarboz 28 gün boyunca gastrik gavaj yolu ile verildi. Sonuç olarak; Rİ'nin metanol ile elde edilen biyoaktif bileşenlerce zengin ekstresinin T2DM oluşturulmuş ratlar üzerinde akarboz benzeri antidiyabetik etki yaparak mevcut tedavilere takviye olabileceği sunulan bu çalışma ile gösterilmiştir.

Diabetes Mellitus (DM) is a chronic metabolic disease characterized by hyperglycemia resulting from impaired insulin secretion, insulin action, or both. The aging population, urbanization, and changing lifestyles are rapidly increasing the diabetes epidemic along with other chronic diseases. With the rapidly increasing incidence of diabetes, the need to protect vital organs from diabetic damage and treat it, especially considering that Type 2 diabetes accounts for approximately 90% of total diabetes cases, is of great importance. Compounds with antioxidant activity can have positive effects in the treatment of diabetes, which is a disease characterized by oxidative stress. In this study, the usability of Rhaponticoides iconiensis as a supplement to drugs that are thought to have side effects, in terms of its antioxidant effect and antidiabetic effect potential due to the phenolic components it contains, was investigated in the treatment of rats with Type 2 Diabetes caused by high-fat diet and STZ. Antidiabetic contents of phytochemical compounds contained in various extracts obtained from Rhaponticoides iconiensis (RI) roots, leaves and flowers have been demonstrated in studies, but their antidiabetic effects have not been evaluated. Therefore, it was planned to evaluate the effect of RI leaf extract on previously established antioxidant, α-amylase, and α-glucosidase activities under in vivo conditions using rats in a proposed thesis project. The results obtained from oral administration of RI extract in rats showed that its efficacy as a supplement in the treatment of Type 2 Diabetes Mellitus (T2DM) and in the prevention of complications caused by diabetes by reducing hyperglycemia, dyslipidemia, chronic inflammation and oxidative stress was investigated histopathologically using biochemical markers TAS, TOS, TNFα, IL-1β, IL-6, WNT5A, SFRP5 and Anti-Insulin, Anti-Caspase 3, Anti-TGFβ1 antibody labeling and Hematoxylin & Eosin (H&E) staining. The antidiabetic activity of RI extract was investigated in comparison with Acarbose (Glukobay®) used in the treatment. 46 rats were divided into 6 groups as Control, DM, DM + 30 mg/kg Acarbose, DM + 100 mg/kg RI extract (RI1), DM + 200 mg/kg RI extract (RI2), DM + 300 mg/kg RI extract (RI3). Experimental diabetes, high fat diet (HFD) and T2DM were induced by intraperitoneal (i.p.) injection of two doses of streptozotocin one week apart. All doses of RI extract and Acarbose were administered via gastric gavage for 28 days. As a result, demonstrated in this study that the extract of RI, rich in bioactive components obtained with methanol can supplement existing treatments by having an acarbose-like antidiabetic effect on rats with T2DM.