Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşkoliklik Düzeylerinin Çalışan Memnuniyetine Etkisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Günümüzde örgütler, varlıklarını sürdürme ve amaçlarına ulaşma süreçlerinde işgörenlerinin ortaya koyduğu performansa ve katkıya daha fazla ihtiyaç duyar hale gelmişlerdir. Çalışanların örgütlerine bu katkıyı vermeleri onların işle ilgili memnuniyetleri ile oldukça bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Örgütsel vatandaşlık davranışı, çalışanların iş arkadaşlarına destek olmaları, iş yerinde ekstra görevleri üstlenmeleri, iş yerine olan bağlılıkları gibi pozitif davranışları içermektedir. Bu davranışa sahip çalışanlar, örgüt içinde daha iyi ilişkiler kurabilmekte ve iş yerine olumlu katkıda bulunabilmektedir. Bu durum onların memnuniyetleri üzerinde olumlu etki yaptığı söylenebilir. Diğer yandan, aşırı çalışma, işe takıntılı bir şekilde bağlılık, iş dışı aktivitelere az zaman ayırma gibi özellikleri içeren işkoliklik davranışı ise çalışanlar üzerinde aşırı iş yükü ve stres bağlı olarak memnuniyet düzeyinde düşüklük oluşturabilmektedir. Bu çalışma, örgütsel vatandaşlık davranışı ve işkoliklik düzeylerinin çalışan memnuniyetine olan etkisini incelemektedir. Araştırma kapsamında Antalya'da Serbest Bölgede faaliyetlerini yürüten 3 üretim firması çalışanlara örgütsel vatandaşlık davranışı, işkoliklik ve çalışan memnuniyeti ölçeklerinden oluşan anket uygulanmıştır. Veriler SPSS 22 paket programı kullanılarak analiz yapılmıştır. Bu kapsamda 211 katılımcının iştirakiyle yapılan araştırmanın sonucunda, çalışanların örgütsel vatandaşlık düzeyleri ile işkoliklik düzeyleri arasında aynı yönlü yüksek bir pozitif bir ilişki; örgütsel vatandaşlık düzeyi ile iş tatmini arasında aynı yönlü orta düzeyde pozitif bir ilişki; işkoliklik ile iş tatmini arasında aynı yönlü düşük düzeyde pozitif bir ilişki saptanmıştır (p<.001). Katılımcıların örgütsel vatandaşlık ve işkoliklik düzeylerinin iş tatmini düzeyi üzerindeki etkisine yönelik kurulan modelin anlamlı olduğu (p<.05); araştırmanın bağımsız değişkenleri bir bütün olarak iş tatmini düzeyini yordalamadığı; araştırmanın bağımsız değişkenleri iş tatmini varyansının %29'unu açıkladığı tespit edilmiştir. Ancak örgütsel vatandaşlık bilinçlilik (vicdanlılık) ve nezaket boyutları ile işkoliklik düzeyinin iş tatmini düzeyi üzerinde anlamlı bir etkisi belirlenememiştir (p>.05). Fakat örgütsel vatandaşlık toplam düzeyde, özgecilik ve sivil erdem boyutlarında bağımsız olarak iş tatmini üzerinde anlamlı etkisi belirlenmiştir (p<.05). İşletmelerde ÖVD davranışlarının artırılması ve çalışan memnuniyetinin sağlanmasında liderlik tarzlarının iyileştirilmesi, iletişimin güçlendirilmesi, yönetim sürecine çalışan katılımının sağlanması ve takım çalışmasının teşvik edilmesi, çalışanların olumlu davranışlarının ödüllendirilmesi ve iş-yaşam dengesinin sağlanması gibi hususlara önem verilmesi olumlu katkı sağlayacaktır.
Today, organizations have become more in need of the performance and contribution of their employees in the processes of maintaining their existence and reaching their goals. It is thought that the contribution of employees to their organizations is highly related to their job satisfaction. Organizational citizenship behavior includes positive behaviors such as supporting employees' colleagues, undertaking extra duties at work, and their commitment to the workplace. Employees with this behavior can establish better relationships within the organization and contribute positively to the workplace. This situation can be said to have a positive effect on their satisfaction. On the other hand, workaholic behavior, which includes features such as overworking, obsessive commitment to work, and spending less time on non-work activities, may cause a low level of satisfaction on employees due to excessive workload and stress. This study examines the effects of organizational citizenship behavior and workaholism levels on employee satisfaction. Within the scope of the research, a questionnaire consisting of organizational citizenship behavior, workaholism and employee satisfaction scales was applied to the employees of 3 production companies that carry out their activities in the Free Zone in Antalya. The data were analyzed using the SPSS 22 package program. In this context, as a result of the research conducted with the participation of 211 participants, there is a high positive correlation between the organizational citizenship levels of the employees and their workaholism levels; a moderate positive correlation between organizational citizenship level and job satisfaction; A low positive correlation was found between workaholism and job satisfaction (p<.001). The model established for the effect of the participants' levels of organizational citizenship and workaholism on the level of job satisfaction was significant (p<.05); the independent variables of the research as a whole did not predict the level of job satisfaction; It was determined that the independent variables of the study explained 29% of the variance of job satisfaction. However, no significant effect of organizational citizenship awareness (conscientiousness) and courtesy dimensions and the level of workaholism on the level of job satisfaction was determined (p>.05). However, it was determined that organizational citizenship had a significant effect on job satisfaction independently in the total level, altruism and civic virtue dimensions (p<.05). Increasing OCB behaviors in businesses and providing employee satisfaction, improving leadership styles, strengthening communication, ensuring employee participation in the management process and encouraging teamwork, rewarding positive behaviors of employees and ensuring work-life balance will make a positive contribution.
Today, organizations have become more in need of the performance and contribution of their employees in the processes of maintaining their existence and reaching their goals. It is thought that the contribution of employees to their organizations is highly related to their job satisfaction. Organizational citizenship behavior includes positive behaviors such as supporting employees' colleagues, undertaking extra duties at work, and their commitment to the workplace. Employees with this behavior can establish better relationships within the organization and contribute positively to the workplace. This situation can be said to have a positive effect on their satisfaction. On the other hand, workaholic behavior, which includes features such as overworking, obsessive commitment to work, and spending less time on non-work activities, may cause a low level of satisfaction on employees due to excessive workload and stress. This study examines the effects of organizational citizenship behavior and workaholism levels on employee satisfaction. Within the scope of the research, a questionnaire consisting of organizational citizenship behavior, workaholism and employee satisfaction scales was applied to the employees of 3 production companies that carry out their activities in the Free Zone in Antalya. The data were analyzed using the SPSS 22 package program. In this context, as a result of the research conducted with the participation of 211 participants, there is a high positive correlation between the organizational citizenship levels of the employees and their workaholism levels; a moderate positive correlation between organizational citizenship level and job satisfaction; A low positive correlation was found between workaholism and job satisfaction (p<.001). The model established for the effect of the participants' levels of organizational citizenship and workaholism on the level of job satisfaction was significant (p<.05); the independent variables of the research as a whole did not predict the level of job satisfaction; It was determined that the independent variables of the study explained 29% of the variance of job satisfaction. However, no significant effect of organizational citizenship awareness (conscientiousness) and courtesy dimensions and the level of workaholism on the level of job satisfaction was determined (p>.05). However, it was determined that organizational citizenship had a significant effect on job satisfaction independently in the total level, altruism and civic virtue dimensions (p<.05). Increasing OCB behaviors in businesses and providing employee satisfaction, improving leadership styles, strengthening communication, ensuring employee participation in the management process and encouraging teamwork, rewarding positive behaviors of employees and ensuring work-life balance will make a positive contribution.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, İşkoliklik, Çalışan Memnuniyeti, İşletme, Organizational Citizenship Behavior, Workaholism, Employee Satisfaction, Business
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kocakaya, B. D., (2023). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşkoliklik Düzeylerinin Çalışan Memnuniyetine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
