İbnu'l-Mu'tez'in hayatı ve Arap edebiyatındaki yeri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
The literary life in the Abbasid era witnessed a wide activity in which many poets and writers were distinguished, carrying the banner of renewal in the poetic and prose arts. Among them was Ibn Al-Mu'tazz, the critical poet. This study focused on the poet Ibn Al-Mu'tazz because of his great importance in the poetic and critical life of the Abbasid era, where he was able to occupy a prominent position among the poets of his time. In the field of criticism and rhetoric, Ibn Al-Mu'tazz is considered as the founder of Al-badi. He has also many critical writings. The most important of which is his book: Layers of Modern Poets. (Tabakat Alshoaara Almuhdathin). His literary activity was not limited to poetry and criticism, but also extended to prose, so he wrote about wisdom, brotherhood messages, description of Riyadh, prey, hunting and music. The research was divided into an introduction, three chapters, and a conclusion. The introduction dealt with the political, social and intellectual lives of the second Abbasid era, the era in which the poet lived. The first chapter dealt with the life of the poet, his education, his position among the writers of his time, and his literary prose and poetry. In the second chapter, the poetic purposes were studied with the poet's meanings to each purpose, in addition to revealing the areas of innovation and imitation in it. As for the third chapter, it included the rhetorical and presentational study. Which contained the study of words and structures, similes, metaphors and idioms, in addition to the arts of Budaiya such as counterpoint, interview, alliteration, and pun on the poet. Then the episodic study that revealed the poetic seas used to compose its meanings, and indicated to the sources of internal and external music in his poetry. The conclusion included results that revealed the aesthetic values in Ibn Al-Mu'tazz poetry, his skill in synthesizing his images, especially the simile, and the truest representation of his lifetime by his poetry.
Abbâsîler Dönemi'nde edebî hayat, şiir ve nesirde pek çok yeniliğe tanıklık etmiştir. Bu dönemin yenilikçi edipleri arasında Abdullah b. el-Mu'tez de bulunmaktadır. İbnu'l-Mu'tez Abbâsîler Dönemi'nin şiir ve edebî tenkit alanında önemli şahsiyetlerindendir. Kaleme aldığı el-Bedî' isimli eseri vesilesiyle bedî' ilminin kurucusu kabul edilen İbnu'l-Mu'tez, aralarında Tabakâtâtu'ş-şuârâi'l-muhdesîn isimli kitabın da bulunduğu önemli eserler vermiştir. Çalışmaları sadece şiir ve eedebi tenkit ile sınırlı kalmamış, hikmet, ihvâniyyât, avcılık ve müzik alanında nesir türünde eserler de yazmıştır. Bu nedenle çalışmada, İbnu'l-Mu'tez'in Arap edebiyatındaki önemi ortaya konmaya çalışılmış ve bunun için şiirleri edebî olarak tahlil edilmiştir. Araştırma bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde İbnu'l-Mu'tez'in yaşadığı ikinci Abbâsî Dönemi'nde siyasi, sosyal ve kültürel hayat; birinci bölümde şairin hayatı, yetişmesi ve dönemindeki edebiyatçılar arasındaki yeri; ikinci bölümde İbnu'l-Mu'tez'in şiirlerinde ele aldığı konular, kullandığı kelimelerin kazandığı farklı anlamlar ve şiire getirdiği yenilikler, üçüncü bölümde ise İbnu'l-Mu'tez'in şiirlerinde meânî, beyan ve bedî' ilimleri çerçevesinde kullanılan sanatlar ve aruz ilmi çerçevesinde kullanılan bahirler incelenmiş, ayrıca şiirlerinde var olan iç ve dış musiki tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma vesilesiyle onun şiirinin kalitesi, kullandığı sanatların çeşitliliği ortaya çıkarılmaya çalışılırken bunun yanında İbnu'l-Mu'tez hakkındaki bazı yanlış görüşlere de işaret edilmiştir. Böylece önceki çalışmalardan istifade edilmekle birlikte onların gözden kaçırdığı veya yanlış değerlendirdiği hususlara da işaret edilme fırsatı yakalanmıştır.
Abbâsîler Dönemi'nde edebî hayat, şiir ve nesirde pek çok yeniliğe tanıklık etmiştir. Bu dönemin yenilikçi edipleri arasında Abdullah b. el-Mu'tez de bulunmaktadır. İbnu'l-Mu'tez Abbâsîler Dönemi'nin şiir ve edebî tenkit alanında önemli şahsiyetlerindendir. Kaleme aldığı el-Bedî' isimli eseri vesilesiyle bedî' ilminin kurucusu kabul edilen İbnu'l-Mu'tez, aralarında Tabakâtâtu'ş-şuârâi'l-muhdesîn isimli kitabın da bulunduğu önemli eserler vermiştir. Çalışmaları sadece şiir ve eedebi tenkit ile sınırlı kalmamış, hikmet, ihvâniyyât, avcılık ve müzik alanında nesir türünde eserler de yazmıştır. Bu nedenle çalışmada, İbnu'l-Mu'tez'in Arap edebiyatındaki önemi ortaya konmaya çalışılmış ve bunun için şiirleri edebî olarak tahlil edilmiştir. Araştırma bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde İbnu'l-Mu'tez'in yaşadığı ikinci Abbâsî Dönemi'nde siyasi, sosyal ve kültürel hayat; birinci bölümde şairin hayatı, yetişmesi ve dönemindeki edebiyatçılar arasındaki yeri; ikinci bölümde İbnu'l-Mu'tez'in şiirlerinde ele aldığı konular, kullandığı kelimelerin kazandığı farklı anlamlar ve şiire getirdiği yenilikler, üçüncü bölümde ise İbnu'l-Mu'tez'in şiirlerinde meânî, beyan ve bedî' ilimleri çerçevesinde kullanılan sanatlar ve aruz ilmi çerçevesinde kullanılan bahirler incelenmiş, ayrıca şiirlerinde var olan iç ve dış musiki tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışma vesilesiyle onun şiirinin kalitesi, kullandığı sanatların çeşitliliği ortaya çıkarılmaya çalışılırken bunun yanında İbnu'l-Mu'tez hakkındaki bazı yanlış görüşlere de işaret edilmiştir. Böylece önceki çalışmalardan istifade edilmekle birlikte onların gözden kaçırdığı veya yanlış değerlendirdiği hususlara da işaret edilme fırsatı yakalanmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Arabic Language and Literatures, Abbasid Era, Poetry, Ibn Al-Mu'tazz, Arap Dili ve Edebiyatı, Abbâsîler Dönemi, Şiir, İbnu’l-Mu‘tez, Al-Badi', Bedi'
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Kajouj, H. (2021). İbnu'l-Mu'tez'in hayatı ve Arap edebiyatındaki yeri. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
