Premenstrüel Sendrom (PMS) sorunu olan üniversite öğrencilerinde PMS semptomlarının kontrolü ve yaşam kalitesinin artırılmasında eğitimin etkinliği

Toplumda oldukça yaygın olan PMS'nin kadınların yakın aile ilişkilerini, sosyal yaşantılarını, performanslarını, iş ilişkilerini, üreticiliklerini, adölesan genç kızların kendine olan güvenini, derse devamını, başarısını ve yaşam kalitelerini etkilediği bilinmektedir (Taşçı 2006, Bekar ve Güçsavaş 1990, Kızılkaya 1994). Bu çalışma; adölesan dönemde başlayıp üreme siklusu boyunca devam edebilmesi ve kadının fiziksel, sosyal ve psikolojik sağlığına verdiği zararları düşünülerek PMS ile baş etmek için verilen eğitimin semptomlar ve yaşam kalitesi üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada deney grubuna Konya Sağlık Yüksekokulundan 50 ve kontrol grubuna Akşehir Sağlık Yüksekokulundan 50 olmak üzere 100 öğrenci alınmıştır. Araştırmada veriler, araştırmacı tarafından oluşturulan 23 soruluk anket formu, premenstrüel sendromu değerlendirmek için Premenstrüel Sendrom Ölçeği (PMSÖ) ve yaşam kalitesini değerlendirmek için ?WHOOL-BRİEF (Kısa Form) ile toplanmıştır. Veriler sınıf ortamında araştırmacı denetiminde öğrencilerin kendileri tarafından doldurularak toplanmıştır. Verilerin analizinde bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla; student t testi, kikare, one away anova , pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. PMS'de risk faktörlerini belirlemek amacıyla multiple regresyon analizi yapılmıştır. Çalışma gruplarından deney grubunun ön test PMSÖ puan ortalaması 146.12±1839, son test puan ortalaması 111.52±20.45 olarak bulunmuştur. Deney grubunun ön test ve son test puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak bulunmuştur (p<0,05). Kontrol grubunun ön test PMSÖ puan ortalaması 144.12±26.92, son test puan ortalaması 154.04±17.49 olarak bulunmuştur. Kontrol grubunun ön test ve son test puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Deney grubundaki öğrencilerin eğitim öncesi ve eğitim sonrası yaşam kalitesi alt boyutları incelediğinde; psikolojik sağlık ile sosyal ilişkiler alt boyutlarında eğitim öncesi ve eğitim sonrası puanlarında anlamlı fark saptanmıştır (p<0,05). Fiziksel sağlık ve çevre alt boyutlarında eğitim öncesi ve sonra anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak adölesan dönemde PMS'un yaygın bir sağlık problemi olduğu ve öğrencilerin yaşam kalitesini etkilediği görülmüştür. PMS semptomlarıyla baş etmede eğitimin önemli bir yaklaşım olduğu saptanmıştır. Bu doğrultuda sağlık çalışanlarının PMS semptomlarının tanılanması ve baş etme stratejileri geliştirilmesinde önemli rolü olduğu söylenebilir. Sorunun çözümüne yönelik sağlık eğitimi, danışmanlık ve rehberlik programlarının düzenlenmesi önerilebilir.

Very common in society, premenstrual syndromes are known to affect close family relationships, social lives, performances, professional contacts, productivity of the women, and self-confidence, school attendance, success and life quality of adolescent girls (Taşçı 2006, Bekar ve Güçsavaş 1990, Kızılkaya 1994). This study was carried out to investigate the effects of the education given to cope with PMS on symptoms and life quality, considering PMS could start in adolescent period and last during reproduction cycle, and damage physical, social and physcological health status of the women. Fifty subjects as experiment group from Konya Health Care High School and 50 controls from Akşehir Health Care High School, totally 100 individuals, were included into the study. All data in the study were accumalated using a questionnarie with 23 questions prepared by the researcher. In order to assess PMS; Premenstrual Syndrome Scale (PMSS) and to assess life quality, WHOOL-BRIEF (Short Form) were used. The data were provided by the participants, themselves in the classrom under the supervision of the researcher. In order to determine the correlation between dependent and independent variables in the analysis of the data, student t-test, Chi-square test one-way Anova and Pearson Correlations Analysis tests were used. Multiple regression analysis was also performed to determine the risk factors in PMS. Mean pretest and posttest PMSS scores were defined to be 146,12±18.39 and 111,52±20,45 in experiment group, respectively. The difference between the mean pretest and posttest PMSS scores of the experiment group was found to be statistically significant (p<0,05). Mean pretest and and posttest PMSS scores in controls were found to be 144,12±26,92 and 154,04±17,49, respectively. These scores were statistically significant (p<0,05). When life quality sublimits were assessed in experiment group before and after the education, a significant difference was witnessed in the scores before and after the education in terms of the sublimits of psychological health status and social contacts (p<0,05). There was no significant difference in the sublimits of physical health status and enviroment before and after the education (p>0,05). Consequently, it was concluded that PMS is a significant health problem during adolescent period and affects life quality of the students.It was determined that education plays a role to cope with PMS. It could be suggested that health care workers are of a vital importance in the defination of PMS and in the development of strategies to cope with PMS, and that programmes related to health education, counselling and guidance should be organized.