Türk Kültüründe Kün-Ay İmgesi ve Çağdaş Resim Sanatına Yansıması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türklerin kurdukları devletlerin bayraklarından, insanların kullandıkları
isimlere kadar birçok alana nüfuz etmiş olan kün, ay ve kün-ay imgeleri Türk
topluluklarının yaşamında önemli bir yere sahiptir. Türklerin yaşamının hemen
her alanında etkili olan bu imgelerin, sanat anlayışına yansıması kaçınılmaz
olduğu gibi, Çağdaş Türk Resim sanatına da yansıması kaçınılmazdır. Bu
araştırmada, Türk kültüründeki kün, ay ve kün-ay imgelerinin Çağdaş Türk
Resim sanatına yansımalarını incelemek ve yorumlamak amaçlanmıştır.
Araştırmanın amacı kapsamında Türk kültüründe kün ve ayın neyi/neleri
imgelediği, Çağdaş Türk Resim sanatı içinde eserlerinde kün ve ay imgesini
kullanan sanatçıların kimler olduğu ve bu sanatçıların eserlerinde kün ve ay
imgelerini Türk kültürü bağlamında mı ele aldıkları tespit edilmeye
çalışılmıştır.
Nitel araştırma yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı araştırmada, nitel
araştırma yöntemlerinden kültür analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada
kullanılacak nitel verileri elde edebilmek için doküman incelemesi ve etnografik
görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma 1950 yılından günümüze kadar olan süreyle (2022) ve en az 3 eserinde kün, ay ve kün-ay imgelerini kullanan
sanatçıların eserlerinin incelenmesiyle sınırlandırılmıştır.
Araştırma kapsamında yapılan doküman incelemesi soncunda Türk
kültüründe kün ve ayın hükümdarlık, erkeklik-dişilik, sıcaklık-soğukluk,
güzellik ve yönler gibi sembolik anlamlarda kullanıldığı; Ahmet Özel, Berna
Türemen, Cihat Burak, Ertuğrul Ateş, Gültekin Serbest, Hüsamettin Koçan,
İhsan Cemal Karaburçak, Sait Günel, Orhan Zafer ve Zühal Arda’nın
eserlerinde kün ve ay imgelerini kullanan sanatçılar olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Bu sanatçıların eserleri üzerinde incelemeler ve kendisine
ulaşılabilenler ile görüşmeler yapılmıştır. Yapılan incelemeler ve görüşmeler
sonucunda Berna Türemen, Ertuğrul Ateş, Gültekin Serbest, Hüsamettin
Koçan, Orhan Zafer ve Zühal Arda’nın eserlerinde kün ve ayın kültürel
anlamlarını ön plana çıkartarak kullandıkları tespit edilmiştir. Cihat Burak,
İhsan Cemal Karaburçak ve Sait Günel’in ise eserlerinde kün ve ay imgesini
çoğunlukla kompozisyonda tamamlayıcı bir unsur olarak kullandıkları ancak,
Ahmet Özel’in eserlerinde hem kün ve ayın kültürel anlamlarını ön plana
çıkarttığı hem de bu imgeleri kompozisyonlarında tamamlayıcı bir unsur olarak
kullandığı sonucuna ulaşılmıştır.
The Sun, the Moon, and the Sun-Moon imagery, which have permeated many aspects of life in Turkish communities—from the flags of the nations the Turks formed to the names people use—play a significant role. These images, which are influential in practically every aspect of Turkish society, are bound to have an effect on how people see art, and it makes sense that this would also have an effect on contemporary Turkish art. The goal of this study was to examine how the images of the Sun, the Moon, and the Sun-the Moon in Turkish culture affect contemporary Turkish art. The study tried to determine what the Sun and Moon symbolize in Turkish culture, which artists in contemporary Turkish art use the Sun and Moon in their works, and whether these artists take the Sun and Moon into consideration in the context of Turkish culture. The study used cultural analysis as one of its qualitative research methods and techniques. To collect qualitative data for the study, ethnographic interviewing and document analysis were both used. The research is limited to the works of artists who, between 1950 and the present (2022), employed imagery of the Sun, the Moon, and the Sun-the Moon in at least 3 of their works. The document analysis conducted in the research revealed that the Sun and the Moon are used in Turkish culture in symbolic meanings such as sovereignty, masculinity-femininity, warmth-coldness, beauty, and aspects. It was found that the artists who use the images of the Sun and the Moon in their works are as follows: Ahmet Özel, Berna Türemen, Cihat Burak, Ertuğrul Ateş, GültekinSerbest, HüsamettinKoçan, İhsan Cemal Karaburçak, Sait Günel, Orhan Zafer and Zühal Arda. These artists’ works were examined, and those who could be reached participated in interviews. The research and interviews revealed that Berna Türemen, Ertuğrul Ateş, Gültekin Serbest, Hüsamettin Koçan, Orhan Zafer and Zühal Ardahighlights the cultural significance of the Sun and the Moon in their works. Cihat Burak, İhsan Cemal Karaburçak and Sait Günel mostly use the image of the Sun and the Moon as complementary elements in their compositions. It was observed that Ahmet Özel emphasizes the cultural significance of the Sun and the Moon in his works and incorporates these images as a complementary element in his compositions.
The Sun, the Moon, and the Sun-Moon imagery, which have permeated many aspects of life in Turkish communities—from the flags of the nations the Turks formed to the names people use—play a significant role. These images, which are influential in practically every aspect of Turkish society, are bound to have an effect on how people see art, and it makes sense that this would also have an effect on contemporary Turkish art. The goal of this study was to examine how the images of the Sun, the Moon, and the Sun-the Moon in Turkish culture affect contemporary Turkish art. The study tried to determine what the Sun and Moon symbolize in Turkish culture, which artists in contemporary Turkish art use the Sun and Moon in their works, and whether these artists take the Sun and Moon into consideration in the context of Turkish culture. The study used cultural analysis as one of its qualitative research methods and techniques. To collect qualitative data for the study, ethnographic interviewing and document analysis were both used. The research is limited to the works of artists who, between 1950 and the present (2022), employed imagery of the Sun, the Moon, and the Sun-the Moon in at least 3 of their works. The document analysis conducted in the research revealed that the Sun and the Moon are used in Turkish culture in symbolic meanings such as sovereignty, masculinity-femininity, warmth-coldness, beauty, and aspects. It was found that the artists who use the images of the Sun and the Moon in their works are as follows: Ahmet Özel, Berna Türemen, Cihat Burak, Ertuğrul Ateş, GültekinSerbest, HüsamettinKoçan, İhsan Cemal Karaburçak, Sait Günel, Orhan Zafer and Zühal Arda. These artists’ works were examined, and those who could be reached participated in interviews. The research and interviews revealed that Berna Türemen, Ertuğrul Ateş, Gültekin Serbest, Hüsamettin Koçan, Orhan Zafer and Zühal Ardahighlights the cultural significance of the Sun and the Moon in their works. Cihat Burak, İhsan Cemal Karaburçak and Sait Günel mostly use the image of the Sun and the Moon as complementary elements in their compositions. It was observed that Ahmet Özel emphasizes the cultural significance of the Sun and the Moon in his works and incorporates these images as a complementary element in his compositions.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
The Sun, the moon, image, Contemporary Art, Kün, ay, kün-ay, imge, Çağdaş Resim Sanatı
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Şener, M., (2022). Türk Kültüründe Kün-Ay İmgesi ve Çağdaş Resim SanatınaYansıması. (Sanatta YeterlilikTezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
