Sanatta Yeterlilik Tez Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Çağdaş Sanatta Eser-Mekan İlişkisi(Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Küçüköner, Hava; Dalkıran, Ahmet"Çağdaş Sanatta Eser-Mekan İlişkisi" konulu Sanatta Yeterlik tez çalışması kapsamında amaç, eser ve mekanın çağdaş sanattaki kullanımına dair örneklerin araştırılarak incelenmesi ve elde edilen bulgu ve yorumlarla, ilgili literatüre katkı sağlamaktır. Çağdaş sanatın eser ve mekan bağı birbirlerinden ayrı düşünülemez ve sürekli birbirini besleyerek var olan ve birbirlerine değer katan önemli özelliklere sahiplerdir. Çağdaş bir sanat eserinin kavramı oluşturulurken sergilendiği mekan o eseri oluşturan en önemli unsurların başında gelmektedir. Çoğu zaman eserler var olacakları mekan için tasarlanırken bezen de var oldukları mekan ile özdeşleşmektedirler. Dış veya iç mekanın herhangi bir alanında konu, fikir eser ve mekan birlikte var olduklarında o eserin izleyici üzerindeki etkisi yüksek olmaktadır. Hızla bir dijitalleşme evresine girmiş olan dünyada mekanların da artık dijital ortam adı altında bir ivme ile günden güne ilerleğine şahit olunmaktadır. Bu dijital çağda eserini ortaya koyan sanatçıların bir bocalama olmadan bu yeni süreçte var oldukları görülmektedir. Zihinsel mekanda artık alışılagelmiş olan iç ve dış mekanlardan biri olmuştur. Çağdaş sanat eserinin ister dinamik olması ister durağan bir yapıya sahip olması fark etmeksizin sanatçı, eser, mekan ve izleyici arasında son derece dinamik bir halde iletişimi canlı tutmaktadır. Eğer bir eser bir mekanda bir şeyler anlatıyor ve izleyicide bu konuyu veya fikri anlayabiliyorsa o çalışma o alanın bir parçası olmaktadır. Aynı çalışmayı bulunduğu mekandan alıp başka bir mekana taşındığında eserin dilinin tamamen değiştiği fark edilmektedir. Tüm bu açılardan değerlendirildiğinde çağdaş sanatın eser ve mekan ile ilişkisi üzerine bazı çalışmalar yapılmış olsa da özellikle bir çağdaş sanat eserini meydana getirip günümüzde söz sahibi yapan evrelerini ve en son çağdaş sanatta neler gündeme geldiğine dair kapsamlı bir araştırmanın yapılmamış olması "Çağdaş Sanatta Eser- Mekan İlişkisi" başlığı altında bir araştırmanın yapılmasını önemli kılmıştır. Çağdaş sanatın oluşum ve gelişim süreci Türkiye'de ve Dünya çapındaki örnekleri ile çok yönlü olarak incelendiğinde 1900'lü yıllardan itibaren bir başlangıç olduğu tespit edilmiş ve 1980 sonrasında daha uç örneklerin ortaya çıktığı görülmüştür. Bu nedenle araştırma 1980-2022 yılları arasında eserler üreten sanatçılar arasından, çağdaş Dünya sanatçıları olarak Ai Weiwei, Anish Kapoor, Yayoi Kusama, Jeff Koons, Maurizio Cattelan ve çağdaş Türk sanatçıları olarak Refik Anadol, Ayşe Erkmen, Canan Tolon, Genco Gülan ve Alper Aydın olarak seçilmiştir. Çalışma çağdaş sanatta eser ve mekan üzerine eser örnekleri ile sınırlandırılmıştır. İncelenmek üzere seçilen isimlerin konu kapsamındaki istikrarlı çalışmaları, tercih edilmelerine referans olmuştur. Genel tarama modelinin kullanıldığı araştırmada, nitel araştırma yöntem ve tekniklerden faydalanılmıştır.Öğe Türk Kültüründe Kün-Ay İmgesi ve Çağdaş Resim Sanatına Yansıması(Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Şener, Merve; Arda, ZühalTürklerin kurdukları devletlerin bayraklarından, insanların kullandıkları isimlere kadar birçok alana nüfuz etmiş olan kün, ay ve kün-ay imgeleri Türk topluluklarının yaşamında önemli bir yere sahiptir. Türklerin yaşamının hemen her alanında etkili olan bu imgelerin, sanat anlayışına yansıması kaçınılmaz olduğu gibi, Çağdaş Türk Resim sanatına da yansıması kaçınılmazdır. Bu araştırmada, Türk kültüründeki kün, ay ve kün-ay imgelerinin Çağdaş Türk Resim sanatına yansımalarını incelemek ve yorumlamak amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı kapsamında Türk kültüründe kün ve ayın neyi/neleri imgelediği, Çağdaş Türk Resim sanatı içinde eserlerinde kün ve ay imgesini kullanan sanatçıların kimler olduğu ve bu sanatçıların eserlerinde kün ve ay imgelerini Türk kültürü bağlamında mı ele aldıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden kültür analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada kullanılacak nitel verileri elde edebilmek için doküman incelemesi ve etnografik görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma 1950 yılından günümüze kadar olan süreyle (2022) ve en az 3 eserinde kün, ay ve kün-ay imgelerini kullanan sanatçıların eserlerinin incelenmesiyle sınırlandırılmıştır. Araştırma kapsamında yapılan doküman incelemesi soncunda Türk kültüründe kün ve ayın hükümdarlık, erkeklik-dişilik, sıcaklık-soğukluk, güzellik ve yönler gibi sembolik anlamlarda kullanıldığı; Ahmet Özel, Berna Türemen, Cihat Burak, Ertuğrul Ateş, Gültekin Serbest, Hüsamettin Koçan, İhsan Cemal Karaburçak, Sait Günel, Orhan Zafer ve Zühal Arda’nın eserlerinde kün ve ay imgelerini kullanan sanatçılar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sanatçıların eserleri üzerinde incelemeler ve kendisine ulaşılabilenler ile görüşmeler yapılmıştır. Yapılan incelemeler ve görüşmeler sonucunda Berna Türemen, Ertuğrul Ateş, Gültekin Serbest, Hüsamettin Koçan, Orhan Zafer ve Zühal Arda’nın eserlerinde kün ve ayın kültürel anlamlarını ön plana çıkartarak kullandıkları tespit edilmiştir. Cihat Burak, İhsan Cemal Karaburçak ve Sait Günel’in ise eserlerinde kün ve ay imgesini çoğunlukla kompozisyonda tamamlayıcı bir unsur olarak kullandıkları ancak, Ahmet Özel’in eserlerinde hem kün ve ayın kültürel anlamlarını ön plana çıkarttığı hem de bu imgeleri kompozisyonlarında tamamlayıcı bir unsur olarak kullandığı sonucuna ulaşılmıştır.Öğe Çağdaş Türk Resminde Balık Teması(Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) Onur, Ömer Oytun; Dalkıran, Ahmetİnsanlığın temel besin kaynaklarından biri olan balık, araştırma kapsamında biyolojik ve fizyolojik olarak kısaca incelenmiştir. Ancak balık kavramı, insan ve balık ilişkisi kapsamında ele alındığında balıkçılığın da önemli bir yere sahip olduğu görülmektedir. Bu bağlamda insanlık tarihinde balık; Asurlular tarafından balık tutan insanların konu edildiği duvar kabartması olarak görülmekteyken, MÖ IV. ve III. yüzyıllarda ise Altay'ların kuzeyinde bulunan halkın balıkçılıkla meşgul oldukları da bilinmektedir. Orhun abidelerinde de balıkların ve balık ağlarının yer aldığı görülmüştür. Sanat açısından da önemli yere sahip olan balık, Çağdaş Türk Resim Sanatında da birçok önemli sanatçının eserlerinde yer almaktadır. Bu bağlamda; "Çağdaş Türk Resminde Balık Teması" adlı Sanatta Yeterlik Tezinde, çağdaş Türk resim sanatında balık resimlerinin olduğu on sanatçı seçılmiş ve her birinin üç eseri araştırma kapsamında incelenmiştir. Bu çerçevede ilgili sanatçıların balık figürünü hangi anlamlarda ve ne ölçüde kullandıkları araştırılmıştır. Araştırma, 1920 - 2022 yılları arasında Çağdaş Türk Resim Sanatı kapsamında eser üreten sanatçılardan; Avni Arbaş, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Eren Eyüboğlu, Fatih Mika, Feyhaman Duran, Hasan Vecih Bereketoğlu, Mustafa Pilevneli, Muzaffer Akyol, Nedim Günsür ve Şenol Sak'a ait balık teması işlenmiş eser örnekleriyle sınırlıdır. Genel tarama modelinin esas alındığı araştırmada, nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Nitel verileri elde edebilmek için araştırma sürecinde "doküman incelemesi" yöntemi kullanılmıştır.
