Fâtimî Ordusunda Türk Unsuru
| dc.authorid | 0000-0003-2111-4018 | en_US |
| dc.contributor.author | Aydın, Yunus Emre | |
| dc.date.accessioned | 2020-12-24T09:24:48Z | |
| dc.date.available | 2020-12-24T09:24:48Z | |
| dc.date.issued | 2020 | en_US |
| dc.department | Selçuk Üniversitesi | en_US |
| dc.description.abstract | Fâtımîler 909 yılında Mağrib’de kurulmuş Şi’anın İsmâilîyye fırkasına mensup bir mezhep devletidir. Başlangıçta askerî ihtiyaçlarını kurulduğu coğrafyanın bir sonucu olarak Berberî kabilelerden sağlamışlardır. 969 yılında Mısır’ın alınmasıyla birlikte orduya Türk, Arap, Sudan ve Ermeni menşeili askerler de eklenmiştir. Türkler, Fâtımî ordusunda ilk olarak Mısır’ın fethini takip eden süreçte Muiz-lidînillâh (953-975) zamanında istihdam edilmişlerdir. Bununla birlikte onların Fâtımî ordusu içindeki yükselişleri bir sonraki halife el-Azîz-billâh (975-996) zamanında olmuştur. Adı geçen halife, Suriye’de meydana gelen savaşlarda Türklerin muharebe becerilerini ve Mağrib’ten gelen askerlerin yetersizliklerini görmüştü. Bunun sonucu olarak da orduda Türklerin nüfuzu artmış ve Türkler önemli mevkilere getirilmişlerdir. Türklerin söz konusu yükselişleri Mısır’da bir Türk-Mağrib çekişmesine yol açmıştır. Halife el-Azîz’in ölümünden sonra üstünlük bir ara Kutâme kabilesi merkezli Mağriblilere geçse de akabinde durum dengelenmiştir. İlerleyen yıllarda ordudaki etnik çekişme siyasî olarak da kullanılmıştır. Halife el-Mustansır (1036-1094) döneminde Mağriblilerin sayısının azalması Türk-Mağrib çatışmasını tamamen ortadan kaldırmıştır. Ancak yine bu dönemde orduda istihdam edilen Zenci kölelerin sayısının artması ve bunların Türklere karşı kullanılması Mısır’da yeni çatışmalara sebep olmuştur. Türklerin kesin galibiyetle çıktığı bu mücadelelerde Mısır’da istikrar kaybolmuş, coğrafya harap olmuş ve etkinlik tamamıyla Türklerin eline geçmiştir. Türklerin Mısır’daki bu üstün durumu Ermeni kökenli Bedr el-Cemâlî’nin (1073-1094) vezir olmasına kadar devam etmiştir. Bu zat göreve gelince Türk komutanları ve askeri birlikleri ortadan kaldırmıştır. Bu tarihten itibaren ise Fâtımî ordusunda Türk etkisi minimize edilmiş ve ordu Ermeni, Arap ve Sudanlı askerlerden oluşturulmuştur. | en_US |
| dc.description.abstract | The Fatimid was an Ismaili Shia Islamic caliphate which emerged Maghrib (Northern Africa) in 909. The army of the Fatimids was composed from Berberian tribes in its beginnings due to its geographical situation. But after the conquest of Egypt in 969, along with Berberians other subjects of Turkish, Arab, Sudanese and Armenian origins began to be incorperated. The Turks were deployed in the Fatimid Army after the conquest of Egypt during the reign of al-Mu’izz li-din Allah (953-975). Despite of their deployment they were not given high ranks. The rise of the Turks among the Fatimids was in the next caliph al-Azîz bi’llah (975-996). The caliph realized the military abilities of Turkish troops and the inadequacy of Berberian troops during the Syrian Campaign. Consequently, the influence of Turkish troops in the Fatimid Army increased thus began to bring higher ranks. This situation brought conflicts between Berberian and Turks. After the death of the Caliph al-Aziz, although the superiority was passed to the Maghrib people based in the Kutama tribe, then the situation was balanced. In the upcoming years the ethnic confrontation in the army was also used as a political too. In the reign of Caliph al-Mustansir, (1036-1094) the Turkish-Berberian conflict came to an end due to decrease member of the Berberians. However, during this period, the increase in the number of Sudanese slaves employed in the army and their use against the Turks caused new conflicts in Egypt. This confrontation led to instability in Egypt and had a great negative impact in the region, but the end the Turks came victorious and put Egypt under their influence. The superiority of the Turkish troops continued till the Vizierate of Badr al-Djamali (1073-1094) who was of Armenian origin. Following this, the Turkish influence in the Fatimid Army was minimized and the army began to be filled with Armenian, Arab and Sudanese soldiers. | en_US |
| dc.identifier.citation | Aydın, Y. (2020), Fâtimî Ordusunda Türk Unsuru. Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi. (12): 337-362. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 362 | en_US |
| dc.identifier.issn | 2548-0154 | en_US |
| dc.identifier.issue | 12 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 337 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/40898 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Merkezi | en_US |
| dc.relation.ispartof | Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal - Editör Denetimli Dergi | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.subject | Fâtımîler | en_US |
| dc.subject | Ordu | en_US |
| dc.subject | Türkler | en_US |
| dc.subject | Fatimids | en_US |
| dc.subject | Army | en_US |
| dc.subject | The Turks | en_US |
| dc.title | Fâtimî Ordusunda Türk Unsuru | en_US |
| dc.title.alternative | Turkısh Element In The Fatımıd Army | en_US |
| dc.type | Article | en_US |
