Nano demir, demir sülfat ve Fe-EDDHA uygulamalarının mısır bitkisinin gelişimine etkileri
| dc.authorid | 0009-0008-5499-860X | |
| dc.contributor.advisor | Zengin, Mehmet | |
| dc.contributor.author | Sarı, Seda | |
| dc.date.accessioned | 2025-05-20T12:18:02Z | |
| dc.date.available | 2025-05-20T12:18:02Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.department | Enstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | Ülkemiz tarım toprakları çoğunlukla yüksek pH'lı, fazla kireçli ve düşük organik maddeli olduğundan bitkiye yarayışlı demir kapsamları da düşüktür. Bu yüzden demirli gübrelemelerde, demir sülfat ve Fe-EDDHA gübrelerinin çeşitli bitkilerin gelişimlerine etkileri çok araştırılmasına rağmen nano demirli gübrenin etkileri pek araştırılmamıştır. Nanoteknoloji birçok alanda olduğu gibi son yıllarda, dünyada, tarımda da yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. Güncel araştırmalar, nano gübrelerin fazla miktarda kimyasal gübre kullanımını azaltarak bitki besin elementlerinin etkinliğini artırdığını ortaya koymuş ve normal uygulama koşullarında toprak verimliliği ve ürün kalitesinde iyileşme sağladıkları belirlenmiştir. Ancak, biyolojik bariyer tanımamaları nedeniyle toprakta zehirlenme riski oluşturma ve çevresel kirliliğe yol açma potansiyeline sahip oldukları rapor edilmiştir. Sürdürülebilir toprak verimliliği kapsamında nano gübre kullanımı bilinçli bir üretim haline gelmediği takdirde, özellikle insan sağlığı açısından ve ekosistemin bozulmasına yönelik ciddi tehlike unsuru olabilmektedir. Ülkemizde nano gübrelerin kullanımı yaygın olmayıp henüz çok yenidir ve bu konudaki bilimsel araştırmalar da oldukça sınırlıdır. Bu tez çalışmasında, sera koşullarında bitkiye elverişli demir eksikliği olan bir toprakta yetiştirilen tanelik mısır bitkisine topraktan 0, 4 ve 8 mg Fe kg-1 ve yapraktan ise 0, 200 ve 400 g 100 L-1 su dozlarında nano demir, demir sülfat ve Fe-EDDHA şelat gübreleri uygulanarak bitki gelişimi, demir ve diğer besin elementleri alımı üzerine etkileri belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, en yüksek gövde çapı ve yaprak sayısı yapraktan uygulanan nano demir ile, en yüksek kuru madde ağırlığı ile yaprağın birçok makro ve mikro besin elementi içeriklerinin de Fe-EDDHA şelat gübresinin yapraktan ve söz konusu gübrenin topraktan uygulanmasıyla elde edilmiştir. Ayrıca, demir sülfatın da bazı parametreler üzerinde yüksek etkileri belirlenmiştir. Sonuç olarak, nano demir gübresi pahalıdır, kullanılmasında bazı sıkıntılar vardır ve çoğu parametreler üzerinde Fe-EDDHA şelat kadar etkili olamamıştır. Farklı topraklarda ve bitkilerde farklı dozlarla ilgili çalışmaların sürdürülmesi faydalı olacaktır. | |
| dc.description.abstract | Since the agriculture soils in our country are predominantly characterized by high pH, excessive lime content, and low organic matter, their available iron content is also limited. While the effects of iron sulfate and Fe-EDDHA fertilizers on the development of various plants have been extensively studied, the effects of nano-iron fertilizers remain relatively unexplored. As in many fields, nanotechnology has recently been increasingly used in agriculture worldwide. Recent studies have shown that nano fertilizers enhance the efficiency of plant nutrients by reducing excessive use of chemical fertilizers, improving soil fertility and crop quality under normal application conditions. However, it has been reported that they pose a risk of toxicity in soil and potential environmental pollution due to their ability to bypass biological barriers. Unless the use of nano fertilizers is incorporated into a conscious production process within the scope of sustainable soil fertility, they can present serious threats to human health and ecosystem stability. In our country, the use of nano fertilizers is not widespread and remains a relatively new approach, with limited scientific research available on the subject. In this thesis, the effects of nano iron, iron sulphate and Fe-EDDHA chelate fertilizers applied at doses of 0, 4 and 8 mg Fe kg-1 from soil and 0, 200 and 400 g 100 L-1 water from leaves to grain corn plants grown in available iron deficient soil under greenhouse conditions were determined on plant growth, iron and other nutrient uptake. According to the results, the highest stem diameter and leaf number were obtained with nano iron applied from the leaves, and the highest dry matter weight and many macro and micro nutrient contents of the leaves were obtained with Fe-EDDHA chelate fertilizer applied from the leaves and the fertilizer in question was applied from the soil. Additionally, some high effects of iron sulfate on some parameters were determined. As a result, nano iron fertilizer is expensive, has some difficulties in its use and is not as effective as Fe-EDDHA chelate on most parameters. It would be beneficial to continue studies on different doses in different soils and plants. | |
| dc.description.sponsorship | Bu tez çalışması S.Ü. BAP Koordinatörlüğü tarafından 23201059 nolu proje ile desteklenmiştir. | |
| dc.identifier.citation | Sarı, S. (2024). Nano demir, demir sülfat ve Fe-EDDHA uygulamalarının mısır bitkisinin gelişimine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. | |
| dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=P3dtmmHrq-mzEcmCLi1CqUAf_uesSt_sN0FEHky89R2Br5fnUavcLEKJxG4q8tM4 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/55095 | |
| dc.identifier.yoktezid | 923146 | |
| dc.institutionauthor | Sarı, Seda | |
| dc.institutionauthorid | 0009-0008-5499-860X | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Demir Sülfat | |
| dc.subject | Fe-EDDHA Şelat | |
| dc.subject | Mısır | |
| dc.subject | Nano Demir | |
| dc.subject | Corn | |
| dc.subject | Fe-EDDHA Chelate | |
| dc.subject | Iron Sulfate | |
| dc.subject | Nano Iron | |
| dc.title | Nano demir, demir sülfat ve Fe-EDDHA uygulamalarının mısır bitkisinin gelişimine etkileri | |
| dc.title.alternative | Effects of nano iron, iron sulfate and Fe-EDDHA applications on the growing of corn plant | |
| dc.type | Master Thesis |
