Anadolu kırsal mimarisinin oluşum mantığı: Yer değiştiren Kesmez Köyü'nde mekan ve mekan düzeni

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2014-12-26

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Geleneksel kırsal mimari, halkın kendi olanakları dâhilinde, buldukları malzemeyle yaptıkları iddiasız, alçakgönüllü yapı sanatı ürünleridir. Farklı iklimsel bölgelerde, çeşitli kültürlerle farklılaşan bu ürünler; basit çözümlenişleri, kullandıkları geri dönüşümlü doğal malzemeleri ve yapım teknikleriyle zengin örnekler sunmaktadır. Doğal afetler, devlet tarafından hizmetin götürülmesinde bir takım sorunlara sahip olan kırsal yerleşmelerin yer değiştirmesi/taşınması, Anadolu da zaman zaman karşımıza çıkan özel durumlardır. Plansız doğal alanlardan, planlı ve düzenli yerleşmelere geçiş ve bu geçiş sonucunda oluşan mimari anlamda aynılıklar ve farklılıklar bu çalışmanın bakış açısını oluşturmaktadır. Bu doğrultuda yer değiştiren köylere örnek olan Konya Karapınar'a bağlı 'Kesmez Köyü' ele alınmıştır. Çalışmada kırsal mimari kavramı ve kırsal mimarinin biçimlenmesindeki etkenler bilimsel kaynaklara dayalı olarak iki ana başlıkta tanımlamıştır: i. coğrafi bileşenler ve ii. sosyo-kültürel bileşenler. Yapılan alan çalışmasında, mekâna yönelik inceleme ve analiz teknikleri, yerinde tespit çalışmaları, fotoğraflama ve eskizlerle belgeleme yapılmıştır. Kırsal mimarini biçimlenmesinde etkili olan bileşenler doğrultusunda eski ve yeni Kesmez Köyü'nün mimari anlamda aynılıkları ve farklılıkları ortaya koyulmuştur. Sonuç olarak eski Kesmez Köyü'nde coğrafi ve sosyo-kültürel bileşenler çerçevesinde biçimlenen bu yapıların nitelikli çevreler oluşturduğu; yeni Kesmez Köyünde ise coğrafi verilerden çok toplumun kültürel yapısı dikkate alınarak biçimlendiği sonucu elde edilmiştir.
The traditional rural architecture is the incompetitive and moderate production of art construction, which the public constituted within their means. In different climatic regions, these products with some alterations in serious cultures present rich samples by means of simple departments, natural materials and construction techniques. Natural disasters are special cases that occasonally face us in Anatolia and rotation us movement of rural settlements with some troubles regarding govermenten service availability. Transmission from unplanned natural areas to planned and regular settlements, and the similarities and differences in terms of architecture during this transmission make up the aspect of this work. Accordingly, "Kesmez" village in Karapınar, in Konya has been studied as an example for those villages in rotation in this study. The rural architecture and the elements forming rural architecture are defined in two major parts in accordance with scientific resources; i.geographical components and ii. socio – cultural components. In settlement study which was conducted, surveys and analysing techniques in the direction of settlement, definition of lacation, photography and documentation have benn performend. Architectural similarities and differences of old and new "Kesmez" village have been determined in the direction of some components in forming rural architecture. As a result, the constructions formend around geographical and socio-cultural components in old Kesmez, have formend versatile surroundings; whereas it has been concluded that these are formend by considering society cultural nature of the rather than geographical findings.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kesmez köyü, Kırsal mimari, Mekân ve mekân düzeni, Yer değiştiren kırsal, Rural architecture, The order of place and place, Movement of rural settlements

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Çınar, H. (2014). Anadolu kırsal mimarisinin oluşum mantığı: Yer değiştiren Kesmez Köyü'nde mekan ve mekan düzeni. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.