Cumhuriyet gazetesi'nin bakışıyla Türkiye'de demokrasiye geçişte dönüm noktası:14 mayıs 1950 seçimleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2016
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Demokrat Parti, 1949'da İkinci Büyük Kongresi'ni yapmıştır. Bu kongrede "Milli Teminat Andı" isimli bir bildiri yayımlamıştır. Bildiriye göre, yapılacak olan yeni seçimde 1946 seçimlerinde yapıldığı gibi bir hile yapılırsa halk yasal yollardan hakkını arayacaktır. Halkın daha güvenli bir ortamda oy kullanmasını sağlamak için yeni seçim kanunu çıkarılmıştır. 16 Şubat 1950 tarihli "Yeni Seçim Kanunu", seçimlerin "tek dereceli" ve "liste usulü çoğunluk" sistemine göre yapılacak düzenlemeleri içermektedir. Kanun ilk kez seçimlerde yargı denetimini getirmiştir. Demokrat Parti muhalefetteyken vaat ettiği şeyler arasında ileri demokratik ülkelerde olan basın kanununa benzeyen bir basın hürriyeti de vardır. Son demokrasi mücadelesinde önemli bir rol oynayan basın genellikle Demokrat Parti'yi tutmuştur ve Demokrat Parti'nin iktidara gelmesinde basının çok önemli bir yeri vardır. 14 Mayıs 1950 seçimlerinde önemli ölçüde bir başarı kazanarak tek başına iktidar olan Demokrat Parti, muhalefet döneminde basına vaat ettiği değişiklikleri ilk hükümet programına alarak basının geniş desteğini almıştır. 1950 yılında Demokrat Parti çıkardığı Basın Kanunu ile hükümetin basın üzerindeki denetimini büyük oranda kaldırmıştır. Demokrat Parti'nin desteğini aldığı basın kuruluşlarından bir tanesi de Cumhuriyet gazetesidir. Cumhuriyet gazetesi, 1950 seçimlerinden önce Cumhuriyet Halk Partisi'nin çizgisini takip etse de Halk Partisi'nin basın üzerinde uyguladığı sansür gazetenin görüşlerini basın özgürlüğünü savunan Demokrat Parti'ye doğru kaydırmıştır. 1950 seçimlerinden sonra her ne kadar gazete Demokrat Parti'ye karşı yakın bir tutum göstermiş olsa da yine de her iki partiye karşı mesafesini korumuş, gerektiğinde partileri eleştirmekten çekinmemiştir.
The Democrat Party made its Second Grand Congress in 1949. In this congress, it was promulgated a memorandum called as "Milli Teminat Andı" (National Assurance Vow). According to the memorandum, if a manipulation was made at new election to be held as 1950 election, the public will claim rights thorough legal means. A new election law was enacted to provide public to vote in a safer environment. "New Election Law" dated 16 February, 1950 includes arrangements to be held according "single-stage" "list system majority". The law first time brought with it judicial control for election. The freedom of the press resembling press law in advanced democratic countries was among what Democrat Party promised while it was opposing. The press, which had an important role in the last democracy struggle, generally supported the Democrat Party and had an important role for Democrat Party to come into power. The Democrat Party, which came to power alone by having a great success on 14 May, 1950 election, included first government programme changes it promised while opposing and gained the support of press. Democrat Party substantially removed supervision of government on press with the Press Law in 1950. One of the media institutions supporting the Democrat Party was the Cumhuriyet Newspaper. Cumhuriyet Newspaper was in favour of Republican People's Party before 1950 election but because of censorship on press by Republican People's Party it began to support the Democrat Party supporting the freedom of press. Although the Newspaper remained close the Democrat Part after 1950 election it had an edge against two parties and felt free to criticise the parties.
The Democrat Party made its Second Grand Congress in 1949. In this congress, it was promulgated a memorandum called as "Milli Teminat Andı" (National Assurance Vow). According to the memorandum, if a manipulation was made at new election to be held as 1950 election, the public will claim rights thorough legal means. A new election law was enacted to provide public to vote in a safer environment. "New Election Law" dated 16 February, 1950 includes arrangements to be held according "single-stage" "list system majority". The law first time brought with it judicial control for election. The freedom of the press resembling press law in advanced democratic countries was among what Democrat Party promised while it was opposing. The press, which had an important role in the last democracy struggle, generally supported the Democrat Party and had an important role for Democrat Party to come into power. The Democrat Party, which came to power alone by having a great success on 14 May, 1950 election, included first government programme changes it promised while opposing and gained the support of press. Democrat Party substantially removed supervision of government on press with the Press Law in 1950. One of the media institutions supporting the Democrat Party was the Cumhuriyet Newspaper. Cumhuriyet Newspaper was in favour of Republican People's Party before 1950 election but because of censorship on press by Republican People's Party it began to support the Democrat Party supporting the freedom of press. Although the Newspaper remained close the Democrat Part after 1950 election it had an edge against two parties and felt free to criticise the parties.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Demokrat Parti, Democrat Party, Sansür, Censor, Halk Partisi, Republican People's Party, Gazeteler, Newspapers
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Yücer, R. (2016). Cumhuriyet gazetesi'nin bakışıyla Türkiye'de demokrasiye geçişte dönüm noktası:14 mayıs 1950 seçimleri. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
