Türk dilinde vasıta hâli

Türk dilinde vasıta hâli eki, Eski Türkçede “+n” idi. Bu ek kullanımdan düştükten sonra ile, birle edatları bu görevde kullanılmıştır. Eski Türkçede kullanılan vasıta hâli eki “+n”, Türkiye Türkçesinde sayılı birkaç kelimede kalıplaşmış olarak yaşamaktadır. Önceleri çok işlek olarak kullanılan bu ek, zaman içinde işlekliğini kaybetmiştir. Sadece bazı kelimelerin yapısında kalıplaşmış olarak varlığını sürdürmektedir. Bazen “+n” eki vasıta hâli yerine kullanılan “ile” edatından sonra gelerek ek yığılması dediğimiz durumu meydana getirmektedir. Bir edat ile vazife bakımından ona yakın bir ekin birleşmesi Türkçede sık görülen bir olaydır. Bu çalışma, Eski Türkçeden Türkiye Türkçesine kadar bütün dönemleri içine almaktadır. Konunun bütünlüğü açısından Türkiye Türkçesi Ağızları ve Çağdaş Türk lehçeleri de bu çalışmaya dâhil edilmiştir. Her bölümde vasıta hâli eki ve bu görevde kullanılan edatların kullanılışı, fonksiyonları ayrı ayrı ele alınmış, vasıta hâli bir bütün olarak değerlendirilmiştir.

In Türkish, instrument case affix was “n” in the ancient Turkish language. After this affix was abolished from usage, “ile” and “birle” particles come into usage. The instrument affix which was used in ancient Turkish language, lives in Turkish of Turkey as a prasal ending in a few words. This affix that was used very often in the past, lost its usage over time. It is used only in structure of some words. Sometimes “n” forms a situation called “compile of ending” by coming after particle of “ile”. That a particle and an ending which is close to it as regarts to function comprises is an event seen very often. This work absorbs all the terms from old Turkish to Turkish of Turkey. Inview of the wholeness of the subject, dialects of Turkish and regional accents of Modern Turkish were included to this work. In each part of this work, instrument affix, particles used in this function were examined one by one and instrumental affix were assessed as a whole.