Afganistan Türkmencesinde standart Türkmence dışı şekiller

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2010

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Türkmenistan’dan sonra Türkmence ile en fazla yazılı eser Afganistan’da verilmektedir. Ancak Afganistan’da verilen bu eserlerde standart Türkmenistan Türkmencesinde görülmeyen bir çok şekil bilgisi özelliği kullanılmaktadır. Bu şekillerin çoğu Oğuz grubu Türk yazı dillerinde görülmeyen şekiller olup, Çağatay-Özbek yazı dili koluna ait özelliklerdir. Standart dışı diye nitelendirdiğimiz bu şekiller, her eserde aynı sıklıkta geçmemektedir. Bu kullanım sıklığı, medrese eğitimi almış ve klasik edebî mahfillerde yetişmiş yazar ve şairlerde artarken, sözlü gelenekten yetişmiş olanlarda azalmaktadır. Bu çalışmada, Afganistan’da yayımlanmış Türkmence eserlerde geçen ve standart Türkmenistan Türkmencesine uymayan Çağatay-Özbek yazı dili koluna uygun şekiller ile Afganistan Türkmenlerinin ağız özelliklerinin metinlere yansıtılmış şekilleri tespit edilerek incelenmiştir.
The most written work with the Turkmen is given in Afghanistan after Turkmenistan. However, many features of morphology that not seen in standard Turkmenistan Turkmen are used in work given in Afghanistan. Many of these are not seen in Oghuz group of Turkish written languages, these belong to Chagatai-Uzbek literary. This shapes called non-standard are not used at the same frequency in each work. This frequency of use is decreased in writers and poets that trained from oral tradition while increased that trained in Madrasa and classical literary school. In this study it was analyzed and ascertained becoming to Chagatai-Uzbek literary language forms became in Turkmen work published in Afghanistan and no confirmed to standard Turkoman Turkmen with reflected forms of dialect feature of Afghanistan Turkmen in the text.

Açıklama

Url: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/458

Anahtar Kelimeler

Afganistan Türkmencesi, Türk yazı dilleri, Turkish literary languages, Standart dışı şekiller, Non-standart forms, Dil içi etkileşim, Intralinguistic interaction

Kaynak

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Öztürk, R. (2010). Afganistan Türkmencesinde standart Türkmence dışı şekiller. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (28), 13-29.