Kültürel ve estetik bakımdan “vav” harfine analitik bir yaklaşım

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2012

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bir alfabede yer alan bütün harfler o dil için önemli ve gereklidir.Ancak her dilde bazı harflerin diğer dillerdekine nispetle daha fazlakullanıldığı da bir gerçektir. Sözlüklere göz atıldığında bile bunu farketmek mümkündür. Yine, dilbilgisi kuralları gereğince bazı harflerinbazı dillerde hayati bir önem taşıdığı söylenebilir. Vav harfi de özellikleArapça ve Farsça ile Osmanlı Türkçesi’nde pek çok amaca hizmet edenbir harftir. Türk-İslâm kültüründe ve sanatında işaret ettiği anlamlarele alındığında, bu harfin sembolik değerinin oldukça yüksek olduğuhemen gözlenecektir.Dilbilgisinde icra ettiği fonksiyonlara ilave olarak, vav harfi tarihboyunca genelde bütün İslâm sanatlarını, özelde ise hat estetiğini temsiletmiş; ayrıca ona metafizik, dini ve kültürel anlamlar da yüklenmiştir.Aynı zamanda hem Allah’ı hem de insanı simgeleyen bir harf oluşu,tasavvuf tarihinde önemli bir yeri işgal eden vahdet-i vücutdüşüncesinin sembolik bir tecellisi olarak değerlendirilebileceğigörüşünü doğurmuştur. Özellikle celi sülüs kaidelerine göre yazılmışolan şekliyle vav harfi, gerek mimari eserlerde gerekse kitapsanatlarında çok sık karşılaşılan bir formdur. Hattatlar, vav’ınvurgulandığı veya merkeze alındığı sayısız istifler yapmışlar; bunlardanbazı kompozisyonlar ise klasikleşmiş örnekler haline geldiği içinnerdeyse her hattat tarafından tekrar tekrar yazılmıştır. Bu çalışmada;vav harfinin ifade ettiği gramatik ve sembolik anlamlarla birlikte hatsanatındaki estetik boyutları ele alınmaya çalışılacaktır.
All letters in an alphabet are of high importance and arenecessary for the language. However, it is certain that some letters in alanguage are used more frequently compared to others. It is possible tonotice this even by taking a glance at dictionaries. Also, it can beargued that some letters are of vital importance in some languages dueto grammar rules. Letter ‘waw’ serves several purposes especially in Arabic, Persian, and Ottoman Turkish. In terms of its attributionswithin Turkish-Islamic culture and art, it can be easily realized that thesymbolic value of the letter is very high.In addition to its functions in grammar, throughout the historyletter waw has represented all Islamic art in general and aesthetic ofcalligraphy in particular; furthermore, metaphysical, religious, andcultural meanings were also designated to the letter. Since as a letter itsymbolizes both God and human being, it brought about the idea that itcan be seen as the manifestation of the thought ‘unity of existence’which has an important place within Islamic Mysticism. Letter ‘waw’especially with the style written according to the jaly thuluth principles,is a form frequently seen both in architectural and literal works of art.Calligraphers produced various works in which letter ‘waw’ isemphasized or centered. Since some of the compositions have becomevintage samples, almost every calligrapher re-wrote them repeatedly.This study tries to analyze the aesthetical dimensions of letter ‘waw’within the art of Islamic calligraphy along with its grammatical andsymbolic meanings.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Hat sanatı, vav harfi, ebced, sembolik anlam, Islamic calligraphy, letter ‘waw’, abjad, symbolic meaning

Kaynak

Turkish Studies (Elektronik)

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

7

Sayı

4 b

Künye

Özkafa, F. (2012). Kültürel ve Estetik Bakımdan “Vav” Harfine Analitik Bir Yaklaşım. Turkish Studies (Elektronik), 7(4), 2577-2600.