Orta-Batı Toroslardaki Mesozoik Volkaniklerinin Jeokimyasal Özellikleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2003
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Orta-Batı taraşlarda yer alan FeIe (Isparta), Akseki (Antalya), Kumluca (Antalya) ve Alanözü (Karaman) yöresindeki volkaniklerin jeokimyasal karakterlerinin ortaya çıkarılması ve değerlendirilmesi çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Volkaniklerden FeIe ve Akseki yöresindekiler bazalt, Kumlucadakiler bazalt/trakit/ nefelinit, bazalt, andezit, riyodasit-dasit ve riyolit; ve Alanözündekiler ise, bazalt, andezit, trakiandezit ve riyolit bileşimine sahiptirler. Spilitleşme yaygın alterasyon türü olup, yer yer alkalilerde, özelliklerde Alanözü'örneklerinde kısmen hareketliliğe yol açmıştır. Toleyitik özelliğin hakim olduğu volkanikler genel olarak aşın miktarda iri katyonlu elementler (LILE), (Rb sim257, Ba sim913 ), TiO2 ve P2O5 ile düşük-normal miktarda kalıcılığı yüksek elementler (HFSE) içermektedirler. Levha içinde oluşan FeIe, Akseki ve Antalya volkaniklerinin Rb, Ba, Th ve K'ca zenginleşmesi muhtemelen açılmanın dalma-batma zonunun üzerinde yer alması veya önceki (Hersiniyen?) dalma-batma olayında etkilenen litosferik manto veya alt kabuğun kısmi ergimesi ile ilişkilidir. Ada yayı ortamında oluşan Alanözü örneklerindeki yüksek HFSE/LILE oranı muhtemelen levhanın dalması ile bazaltik kabuktan türeyen eriyik veya sıvı ile, veya pelajik (organik, karbonat, veya kilce zengin) kırıntılı sedimentler yansıtmaktadır. Apatit farklılaşmasının gerçekleşmediği örneklerdeki K2O/P2O5 oranının 25 olması kabuk kirlenmesine işaret etmekledir. Ancak yüksek Sr/Ce (8.2) ve Ba/La (128.4) değerleri bu öneri ile çelişmekte olup manto haznesinin kamadan türeyen gazlı sıvılarla zenginleşmesi ile oluşumunu yansıtmaktadır. Tüm volkanikler ileri derecelerde olivin, piroksen ve Cr'ca zengin spinel farklılaşmasına uğramışlardır. Doğu Akdeniz'de Geç Triyas ve Jura'da devam eden açılma sonucunda FeIe, Akseki ve Antalya volkanikleri, ortamın daha sonra değişerek ada yayına dönüşmesiyle de Alanözü örnekleri gelişmiştir.
Present study aims to determine and evaluate geochemical characteristics of the volcanics of Fele(Isparta). Akseki (Antalya), Kumluca (Antalya) and Alanözü, (Karaman) areas, central-western Taurus mountains. Of volcanics, Fe, and Akseki are in erposition of basalts, Kumluca are of basaltitrachytelnephelinite, rinyodacite-dacite and rhyolite, and Alanözü are of basalt, andesite, trachyandesite and rhyolite. Spilitisation is common alteration type, inducing partly mobilisation in alkaline elements, particularly in Alanözü volcanics. The volcanics are mostly tholeiitic in composition and generally contain high large ion litophile elements (LILE). TiO2 and P205, and low-normal high-field strength elements (HFSE). Enrichment of the Rb, Ba, Th and K in volcanics of Fele, Akseki and Antalya, which were formed within plate is possibly related with rifting situated over abduction zone melting of litospheric mantle or lower crust affected tro. Hersinian?) subduction. Alanözü samples formed in an island-are canem have high HFSE/LILE ratio, possibly reflecting melt or fluids derived from subducting plate, or pelagic sediments (organic, carbonate, or clayish). High K20/P205 ratio (>25) in the samples, which shows no effect of apatite fractionation, indicates crustal contamination. However, high SriCe (8.2) and BalLa (128.4), not in agreement with this suggestion, reflects enrichment of the mantle source by gaseous fluids derived from the wedge. All volcanics were subsequently undergone fractionation of olivine, pyroxene, and spinel riched in Cr In east Mediterrenian, volcanics of Fele, Akseki and Antalya were formed as a result of rifting in Late Triassic and Jura, and then environment changed to an island arc in Upper Cretaceous which led to the formation of the Alanözü volcanics.
Present study aims to determine and evaluate geochemical characteristics of the volcanics of Fele(Isparta). Akseki (Antalya), Kumluca (Antalya) and Alanözü, (Karaman) areas, central-western Taurus mountains. Of volcanics, Fe, and Akseki are in erposition of basalts, Kumluca are of basaltitrachytelnephelinite, rinyodacite-dacite and rhyolite, and Alanözü are of basalt, andesite, trachyandesite and rhyolite. Spilitisation is common alteration type, inducing partly mobilisation in alkaline elements, particularly in Alanözü volcanics. The volcanics are mostly tholeiitic in composition and generally contain high large ion litophile elements (LILE). TiO2 and P205, and low-normal high-field strength elements (HFSE). Enrichment of the Rb, Ba, Th and K in volcanics of Fele, Akseki and Antalya, which were formed within plate is possibly related with rifting situated over abduction zone melting of litospheric mantle or lower crust affected tro. Hersinian?) subduction. Alanözü samples formed in an island-are canem have high HFSE/LILE ratio, possibly reflecting melt or fluids derived from subducting plate, or pelagic sediments (organic, carbonate, or clayish). High K20/P205 ratio (>25) in the samples, which shows no effect of apatite fractionation, indicates crustal contamination. However, high SriCe (8.2) and BalLa (128.4), not in agreement with this suggestion, reflects enrichment of the mantle source by gaseous fluids derived from the wedge. All volcanics were subsequently undergone fractionation of olivine, pyroxene, and spinel riched in Cr In east Mediterrenian, volcanics of Fele, Akseki and Antalya were formed as a result of rifting in Late Triassic and Jura, and then environment changed to an island arc in Upper Cretaceous which led to the formation of the Alanözü volcanics.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Jeoloji
Kaynak
Geosound
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
42
Künye
Baş, H., Koçak, K., Kansun, G., Işık, F., (2003). Orta-Batı Toroslardaki Mesozoik Volkaniklerinin Jeokimyasal Özellikleri. Geosound, (42), 123-138.
