Tarih yazıcılığından tarih felsefesine: Mehmet Ârif’in “Muhâkemeli Tarih” anlayışı

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2010

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Mehmet Ârif, 19.yüzyılda yaşamış bir Erzurumludur. Osmanlı askerî tarih yazarlarımızdan birisidir. O, sadece “vukuat”ı yazmamış, aynı zamanda “vukuat”ı bizatihi yaşamıştır. Görevi sırasında yaşadığı “tecrübeler”ini, bir diğer adıyla “hatıralar”ını kaleme almıştır. Çocukları, onun felsefe ve ahlakla meşgul olduğunu ifade etmektedirler. Fakat biz, onun felsefeyle ilgili bir eserini bilmiyoruz ve o bir filozof da değildir. Ancak o, Başımıza Gelenler’in girişinde, “felsefi” bir üslup ortaya koymaya çalışmış, tarihe felsefî üslupla bakmayı denemiş, yazısında “muhakemeli tarih” kavramından hareketle “yeni bir bilinç” oluşturulması önerisinde bulunmuştur. Bu bilinci, İbn Haldun’un asabiyet kavramıyla ifade eder.
Mehmet Ârif Bey was born in Erzurum and lived in 19th century. He was one of our historiographers of Ottoman army. He did not write only `vukuat` but also examined them himself. Before having retired, he wrote his memories by the other name `experimentations`. His children said that he engaged with philosophy of Islam and ethics. However it is not known if he has any philosophical work or not, but he had a philosophical mode in the introduction of his book, Başımıza Gelenler, which was published a lot of times at the different dates. He tried to view history with philosophical mode and offered to carve out “a new consciousness” by moving “muhakemeli tarih” concept. This consciousness, he expressed with Ibn Khaldun’s concept of the ‘asabiya’.

Açıklama

Url: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/472

Anahtar Kelimeler

Tarih yazıcılığı, Historiography, Felsefe, Philosophy, Mukayeseli tarih, Philosophy of history, Tarihsel bilinç, Historical consciousness, Mehmed Ârif

Kaynak

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Görkaş, İ. (2010). Tarih yazıcılığından tarih felsefesine: Mehmet Ârif’in “Muhâkemeli Tarih” anlayışı. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (28), 261-293.