Batıcı bir aydın olarak Celal Nuri İleri ve Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türk kadınına bakışı
| dc.contributor.author | Uyanık, Necmi | |
| dc.date.accessioned | 2018-12-10T07:47:35Z | |
| dc.date.available | 2018-12-10T07:47:35Z | |
| dc.date.issued | 2014 | |
| dc.description | Url: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/701 | en_US |
| dc.description.abstract | Türk yenileşme tarihinin önemli isimlerinden birisi olan Celal Nuri, Abdullah Cevdet ve Kılıçzade Hakkı ile birlikte Türk yenileşme ve düşünce tarihi açısından çok sayıda mesele hakkında kalem oynatmış bir Türk aydınıdır. Yazar, Osmanlı Devleti nasıl kurtarılabilir sorusuna anlamlı cevaplar vermeye çalışırken, Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e siyasi konuların yanı sıra sosyal inkılaplar açısından Türk kadının toplumdaki rolü üzerine çeşitli tespitlerde bulunmuştur. Çağdaşlaşma ekseninde Celâl Nuri, kadınlar hakkındaki çalışmalarıyla, Kasım Emin Bey’in Hürriyet-i Nisvân adlı eserinden sonra, Kadınlarımız eseriyle, onların hürriyetlerini ve hak ettikleri yeri almaları konusunda tarihte önemli bir yere sahip olmuştur. Ahmet Emin’in de dikkat çektiği üzere Celal Nuri, kadınların insan olduğu fikrini memlekete yıllardır yayma hizmeti görmüştür. Ona göre Türk kadını, başıboş kalmaktan kurtarılmalı, aile intizamı çerçevesinde cemiyet içinde olması gereken rolü almalıdır. Medeniyet meselesini üzerine önemli tartışmaları olan Celal Nuri, hürriyet ve eğitim sistemi üzerinden yenileşme tartışmasını yaparken, toplumun önemli yapı taşı olan aile kurumu ile birlikte Türk kadını üzerinde geleneksel bakış açılarının eleştirisini yaparak, geleceğe dönük önerilerini ortaya koymuştur. Celâl Nuri, medeniyet konusunda telifçi yaklaşımıyla birlikte, değişimci ve yenilikçi vasıflarıyla Türk toplumu içinde pasif bir hâle getirilmiş olan kadın unsurunun, çağın özelliklerine göre şekillendirilmesini istemiştir. Bunu yaparken, öncelikle dinin eksik yorumlanmasından kaynaklanan kadınla ilgili donuklaşmış klâsik ulema anlayışlarını eleştirmiş, kadına İslâm hukuku açısından özgür bir varlık rolünü vermeye çaba göstermiştir. Çünkü, onun bakış açısına göre Türk toplumunun kurtuluşu, kadının yetiştirilmesine bağlıdır. Yetiştirilen kadın demek, yeni nesil ve yeni zihniyet demektir. Bazı Avrupa ülkeleriyle birlikte Amerika bu açıdan izlenmesi gereken en iyi model ülkedir. Kadının kölelik konumundan çıkarılarak, devlet başkanı olmasını dahi isteyen Celal Nuri, bir anlamda kendine has Türk feminizmini yaratmaya çalışmıştır. Bu makalede, Celal Nuri İleri’nin Türk kadınına dönük yenileşme anlayışı, eserlerinden hareketle, problematik bir şekilde ele alınarak, Türkiye Cumhuriyeti açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. | en_US |
| dc.description.abstract | Celal Nuri, who is a very important person in history of Turkish innovation and has written a lot about the issues in the sense of Turkish history of innovation and thought with Abdullah Cevdet and Kılıçzade Hakkı, is a Turkish intellectual. As the writer was looking for a suggestive answer to the question “How can Ottoman Empire be saved?” and besides political subjects from Constitutionalism to Republic, he also determined on the role of Turkish women in society in terms of social revolutions. In modernization axis Celâl Nuri, with his studies on women, and his work “Kadınlarımız” (Our Women) after the release of Hürriyet-i Nisyân (Independence of Oblivion) of Kasım Emin Bey, has an important position in history for helping them gain their independence and come into their own. As Ahmet Emin also pointed out, Celal Nuri has served to spread the idea across the country that women are also human. Turkish women, according to him, should be saved from aimlessness, and take their role in society as part of family order. While he was debating on independence and innovation in education system, Celal Nuri, who has significant arguments on civilization issues, also criticized the conventional view on Turkish women and family, which is the most significant building block of society, and presented his future-based proposals. Celal Nuri, with his soother approach on civilization issue, wanted the women, who had been passivated in Turkish society, to be re-shaped pursuant to characteristics of the period. While doing this, he criticized the classic obtunded ulama concept regarding women because of the lack in interpretation of religion and made an effort to give women an independent human-being role in terms of the Islamic law. Because, according to his point of view, salvation of Turkish society depends on educating women. Educated women mean a new generation and a new mindset. America and some other European countries are the best models to pursue in the sense of this issue. Celal Nuri, who wanted women to be expelled from slavery position and even become the president, tried to, in a sense, create an idiosyncratic Turkish feminism. In this article, Celal Nuri İleri’s innovation percept towards Turkish women, with reference to his works, evaluated in a problematic way from the point of view of Turkish Republic. | en_US |
| dc.identifier.citation | Uyanık, N. (2014). Batıcı bir aydın olarak Celal Nuri İleri ve Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türk kadınına bakışı. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (36), 137-161. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 161 | |
| dc.identifier.issn | 1300-5766 | en_US |
| dc.identifier.issn | 2458-9071 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 137 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/13901 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.ispartof | Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Kategori Belirlenecek | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.subject | Celal Nuri İleri | en_US |
| dc.subject | Türk feminizmi | en_US |
| dc.subject | Kadın | en_US |
| dc.subject | Turkish feminism | en_US |
| dc.subject | Women | en_US |
| dc.title | Batıcı bir aydın olarak Celal Nuri İleri ve Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Türk kadınına bakışı | en_US |
| dc.title.alternative | Celal Nuri İleri’s View on Turkish women from Constitutionalism to Republic as a western intellectual | en_US |
| dc.type | Article | en_US |
