Tiyatro eserlerinde Halide Edip Adıvar
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2005
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Son yıllarda Kurtuluş Savaşı nı konu edinen birçok oyun yazılmıştır. Oyun yazarlarımız bu büyük mücadeleyi çeşitli yönlerden ele almışlardır. Bu sırada da Kurtuluş Savaşı na katılan gerçek kahramanların hayatlarından kesitler vermişlerdir. Halide Edip Adıvar, Kurtuluş Savaşı na katılmış bir yazarımızdır. Dolayısıyla kimi oyunlarda ondan da bahsedilmiştir. Halide Edip Adıvar, kadın romancılarımızın en ünlülerinden birisidir. Bu yüzden onun hayatı birçok oyun yazarımızın dikkatini çekmiştir. Özellikle çocukluğu, okul yılları, evlilikleri, yazarlığa başlayışı, vatan savunmasına katılmış olması, oyun yazarlarına ilgi çekici gelmiş ve bunları oyunlarına yansıtmışlardır. Bilhassa ülkemizin düşman istilâsından kurtarılması yolundaki gayretlerinden hep övgüyle söz edilmiştir. Halide Edip, Orhan Asena nın ilk oyunu olan 16 Mart 1920 de, daha çok Kurtuluş Savaşı na katılma aşamasından itibaren yer almıştır. Selim İleri nin Allaha Ismarladık Cumhuriyet inde ise dönemin en ünlü üç kadının hayatından kesitler aktarılmıştır. Bu ünlü üç kadının ilki, Atatürk ün eşi Latife Hanım, ikincisi Halide Edip Adıvar, bir diğeri de tiyatro tarihimizde sahneye ilk çıkan Müslüman Türk kadını Afife Jale dir. Güngör Dilmen de Hâkimiyet-i Milliye Aşevi nde, Halide Edip i, Ankara ya gelişinden itibaren anlatır ve onu pek çok olayın tanığı olarak gösterir. Recep Bilginer ise Savaştan Barışa, Aşktan Kavgaya adlı oyununda, savaşın hemen ertesindeki gelişmelere ışık tutar. Bilgesu Erenus onu, Halide de çocukluğundan başlayarak bütün korkularıyla birlikte verir. Çelişkilerini, zaaflarını, meziyet ve gayretlerini anlatmaya çalışır. Sonuç olarak Halide Edip en detaylı ve canlı bir şekilde Halide de karşımıza çıkar. Halide Edip ten bahseden oyunların bütünü elden geçtiği zaman, onun hayatının bütün güzellikleri ve kırgınlıklarıyla işlendiği görülür. Eserlerde birçok yönüyle yaşatıldığı anlaşılır. Sadece yurtdışındaki yaşayışı ile yurda döndükten sonraki hayatı hakkında yeterli bilgi sahibi olamayız. Bunun da oyun yazarlarımıza teatral gelmediği kanaatindeyiz.
Recently there are a lot of works which concern the Independence War. Playwrights focus on this subject with different aspects by giving the real life of heroes in the war. Halide Edip Adõvar is one of our writers who took role in the war. Halide Edip Adõvar is one of the most popular woman novelist. Therefore her life is the subject of many playwrights. Especially her childhood, school days, marriage, being a writer, participating to war are interesting themes for them.In Orhan Asena s first play 16 Mart 1920 Halide Edip is seen when she struggles actively in the war. Selim İleri deals with three important woman of the day in his work, Allaha Ismarladõk Cumhuriyet. The first one is the wife of Atatürk, Latife Hanõm, the second woman is Halide Edip Adõvar, and the third one is the first Muslim artists Afife Jale. Güngör Dilmen, in Hâkimiyet-i Milliye Aşevi, begins to tell the life of Halide Edip when she came to Ankara and portray her as a witness of every event in the war. In Savaştan Barõşa, Aşktan Kavgaya Recep Bilginer focus on the events after the war. Bilgesu Erenus studies her childhood with her fears in Halide. She tries to give Halide Edip s conflicts, abilities and ambition. It is clear that she presents her completely in Halide. When it is analysed every work which deals with Halide Edip it is easy to see her life completely. Most of her aspects are given in the plays. Her life in the foreign countries and the period after she returned to our country are not studied. The reason can be that these events do not seem theatrical to playwrights.
Recently there are a lot of works which concern the Independence War. Playwrights focus on this subject with different aspects by giving the real life of heroes in the war. Halide Edip Adõvar is one of our writers who took role in the war. Halide Edip Adõvar is one of the most popular woman novelist. Therefore her life is the subject of many playwrights. Especially her childhood, school days, marriage, being a writer, participating to war are interesting themes for them.In Orhan Asena s first play 16 Mart 1920 Halide Edip is seen when she struggles actively in the war. Selim İleri deals with three important woman of the day in his work, Allaha Ismarladõk Cumhuriyet. The first one is the wife of Atatürk, Latife Hanõm, the second woman is Halide Edip Adõvar, and the third one is the first Muslim artists Afife Jale. Güngör Dilmen, in Hâkimiyet-i Milliye Aşevi, begins to tell the life of Halide Edip when she came to Ankara and portray her as a witness of every event in the war. In Savaştan Barõşa, Aşktan Kavgaya Recep Bilginer focus on the events after the war. Bilgesu Erenus studies her childhood with her fears in Halide. She tries to give Halide Edip s conflicts, abilities and ambition. It is clear that she presents her completely in Halide. When it is analysed every work which deals with Halide Edip it is easy to see her life completely. Most of her aspects are given in the plays. Her life in the foreign countries and the period after she returned to our country are not studied. The reason can be that these events do not seem theatrical to playwrights.
Açıklama
Url: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/300
Anahtar Kelimeler
Halide Edip Adıvar, Tiyatro eseri, Drama
Kaynak
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Özcan, M. (2005). Tiyatro eserlerinde Halide Edip Adıvar. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (17), 163-185.
