Selçuklu iktidarının belirlenmesinde rol oynayan güçler ve Alâeddîn Keykubâd’ın Türkiye Selçuklu tahtına çıkışı
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2009
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türkiye Selçuklu Devletinde hanedan üyelerinin iktidara gelişlerinde, yani tahta çıkışlarında çeşitli yöntemler uygulanmıştır. Bunlardan biri de hanedan üyelerinden birinin devlet adamları ve komutanlar tarafından yapılan seçim ve tercihle iş başına getirilmesidir. Sultan Alâeddîn Keykubâd da Türkiye Selçuklu tahtına devlet adamları ve komutanların ortak kararı ile çıkarılmıştır. Bu seçim ve tercihte zamanın ordu komutanı (Beylerbeyi) Seyfeddîn Ayaba başlıca rol oynamıştır. Fakat, Seyfeddîn Ayaba’nın Türkiye Selçuklu idaresi üzerindeki rolü ve etkisi bununla sınırlı kalmamıştır. O, devlet adamlarının ve komutanların büyük kısmını etkisi ve kontrolü altına alarak, bütün Selçuklu idaresi üzerinde de hâkimiyet kurmak istemiştir. Fakat Seyfeddîn Ayaba, Alâeddîn Keykubâd’ın şahsında, uysal ve her şeye boyun eğen bir hükümdar bulamamıştır. Böylece, Sultan ile Beylerbeyi ve ekibi arasında başlayan iktidar mücadelesi, gittikçe şiddetlenerek, sonunda tarafların birbirini bertaraf etme gibi tehlikeli bir safhaya ulaşmıştır. Bu hususta elini daha çabuk tutan Sultan Alâeddîn Keykubâd, iktidarı önünde oluşmuş olan bu tehdit edici gücü tasfiye ederek, hem hayatını ve iktidarını kurtarmış hem de idareyi daha emniyetli ve sağlıklı bir yapıya kavuşturmuştur.
During the ascensions of royal family members to power at the Anatolian Seljuk State, various methods were used. One of these was the crowning of one of royal family members by dignitaries and commanders with election and selection. Sultan ‘Alâ al-dîn Kayqubâd was also brought on the Anatolian Seljuk throne by the common decision of dignitaries and commanders. At this election, the army commander (Beglerbegi) of that time, Sayf al-dîn Ayaba, had the primary role. However, Sayf al-dîn Ayaba’s role and influence on Anatolian Seljuk rule was not limited only with this. After getting most of the dignitaries and army commanders under his influence and control, he also desired to establish his hegemony on the entire Anatolian Seljuk administration. However, Sayf al-dîn Ayaba could not find an easygoing and obedient character on the personage of ‘Alâ al-dîn Kayqubâd. Thus, the struggle of hegemony that had started between the Sultan and the Beglerbegi and his team got increasingly violent and in the end, came to a dangerous phase in which both sides tried to get rid of each other. Sultan ‘Ala al-dîn Kayqubâd, acting faster on that matter, purged this power that had formed in front of his hegemony and while saving his life and rulership, also secured his administration in a safer and healthier structure.
During the ascensions of royal family members to power at the Anatolian Seljuk State, various methods were used. One of these was the crowning of one of royal family members by dignitaries and commanders with election and selection. Sultan ‘Alâ al-dîn Kayqubâd was also brought on the Anatolian Seljuk throne by the common decision of dignitaries and commanders. At this election, the army commander (Beglerbegi) of that time, Sayf al-dîn Ayaba, had the primary role. However, Sayf al-dîn Ayaba’s role and influence on Anatolian Seljuk rule was not limited only with this. After getting most of the dignitaries and army commanders under his influence and control, he also desired to establish his hegemony on the entire Anatolian Seljuk administration. However, Sayf al-dîn Ayaba could not find an easygoing and obedient character on the personage of ‘Alâ al-dîn Kayqubâd. Thus, the struggle of hegemony that had started between the Sultan and the Beglerbegi and his team got increasingly violent and in the end, came to a dangerous phase in which both sides tried to get rid of each other. Sultan ‘Ala al-dîn Kayqubâd, acting faster on that matter, purged this power that had formed in front of his hegemony and while saving his life and rulership, also secured his administration in a safer and healthier structure.
Açıklama
Url: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/396
Anahtar Kelimeler
Tahta çıkma, Selçuklular, Seljuks, I. Alâeddîn Keykubâd, İktidar mücadelesi, Siyaseten katl, Emîr-i Dâd, Struggle for rulership, Political murder
Kaynak
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Koca, S. (2009). Selçuklu iktidarının belirlenmesinde rol oynayan güçler ve Alâeddîn Keykubâd’ın Türkiye Selçuklu tahtına çıkışı. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 1-38.
