Herakleia Pontika’dan Bir Portre

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Arkeloji Bölümü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmada, Herakleia Pontika’da bulunan ve Karadeniz Ereğli Müzesi’nde sergilenen bir portre ele alınmıştır. Envanter fişinde portrenin Kayabaşı mevkiinde bulunduğu ve 01.09.1999 tarihinde Alemdar İlköğretim Okulu yetkilileri tarafından müzeye teslim edildiği yazmaktadır. Nitelikli beyaz mermerden yontulmuş olan baş, bir yontu gövdesine yerleştirilecek biçimde ayrı yapılmıştır. Oldukça kötü korunarak günümüze ulaşan eserde kopmalar, kırıklar ve eksiklikler vardır. Neredeyse cepheden betimlenen kişinin saç-sakal ve özellikle de kaş, göz ve alın üstü kırışıklıkları, portrelenen kişinin olgun yaşlarda biri olduğunu göstermektedir. Portrenin fizyonomik görünümünün yanı sıra saç-sakal, yüz ve alın deri kırışıklıklarının biçimi, Zeus, Hades ve Poseidon gibi tanrı yontularından ve onların başlarının ideal görünümünden uzak olduğundan, yaşamış bir kişinin portrelendiği (privat) açıktır. Portreye cepheden bakıldığında, yüzün sol yanı sağına oranla daha geniş ve daha dışa taşkın olup, bu durum yontunun sergilenmesi ve esas görünüş yönüyle ilgili olmalıdır. Yani portre sahibi olasılıkla hafif sağına dönük ve sağına bakar biçimde portrelenmiştir. Ereğli Müzesi’nde korunan portre, stil özelliklerinin daha iyi anlaşılabilmesi için çağdaşı örneklerle karşılaştırılarak, Roma portre sanatındaki paralellikler ve etkileşimler belirlenmiştir. Bu doğrultuda eserin kronolojik olarak benzer örnekleri detaylıca irdelenmiş, Ereğli portresi ile çağdaşı örnekler arasındaki benzerlik ve farklılıklar ele alınarak, eserin yontulduğu tarih için öneride bulunulmuştur. Bunun yanı sıra portre, fizyonomik özellikleri bakımından da değerlendirilerek, ait olabileceği kişi belirlenmeye çalışılmıştır.
In this study, a portrait found in Heraclea Pontica and exhibited in Karadeniz Ereğli Museum is discussed. In the inventory record, it is written that the portrait was found in Kayabaşı and it was delivered to the museum by the authorities of Alemdar Primary School in 01.09.1999. The head, which was carved from highquality white marble, was made separately to be placed on a statue. There are fractures and deficiencies in the portrait. The hair and beard of the person depicted almost from the front, and especially the wrinkles on the eyebrows, eyes and forehead, show that the person portrayed is of mature age. In addition to the physiognomic appearance of the portrait, the shape of the hair-beard, facial and forehead skin wrinkles show that a person who has lived (privat) is portrayed. Because, the portrait of Heraclea is depicted differently from the ideal appearance of the heads of the gods statues, such as Zeus, Hades and Poseidon. When the portrait is viewed from the front, the left side of the face is wider and more protruding than the right, and this should be related to the display of the sculpture and its main aspect. In other words, the owner of the portrait was probably portrayed as facing slightly to his right and looking to his right. In order to better understand the style characteristics of the portrait preserved in the Ereğli Museum, it was compared with the contemporary examples, and the parallels and interactions in the Roman portrait art were determined. In this direction, chronologically similar examples of the portrait were examined in detail, the similarities and differences between the Ereğli portrait and its contemporary examples were discussed, and a suggestion was made for the date of the portrait. In addition, the portrait was evaluated in terms of its physiognomic features, and the person it could belong to was tried to be determined.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Herakleia Pontika, Paphlagonia, Portre, Carinus, Roma Yontu Sanatı, A Penna Tekniği, Heraclea Pontica, Portrait, Roman Sculpture, A Penna Technique

Kaynak

Arkhaia Anatolika: Anadolu Arkeolojisi Araştırmaları Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

5

Künye

Özgan, R. (2022). Herakleia Pontika’dan Bir Portre. Arkhaia Anatolika: Anadolu Arkeolojisi Araştırmaları Dergisi, (5), 1-23. DOI: 10.32949/Arkhaia.2022.40