Psikoloji/Makale Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

Güncel Gönderiler

Listeleniyor 1 - 15 / 15
  • Öğe
    Akor Hazirlama Etkisi
    (Selçuk Üniversitesi, 2009) Atalay, Nart Bedin
    Bu makalede, akor hazırlama etkisini inceleyen, günümüze kadar yayınlanmış 40’a yakın çalışma, kapsamlı bir biçimde anlatılmıştır. Akor hazırlama, armonik ilişkilerin algılanmasını araştırmak için kullanılan temel yöntemlerden birisidir. Akor hazırlama yönteminde katılımcılar bir takım hazırlayıcı akorlar dinlerler ve bunların ardından dinledikleri hedef akor hakkında bir karar vermeleri istenir. Katılımcıların verdiği cevapların doğruluğu ve cevap verme süresi hedef akor için geliştirmiş olan beklentiyi ölçer. Hazırlayıcı ve hedef akor armonik olarak ilişkili olduğunda cevaplar daha hızlı ve daha doğru olarak verilmektedir. Bu duruma akor hazırlama etkisi adı verilir. Akor hazırlama etkisi hazırlayıcı ve hedef akorlar arasında akustik bir benzerlik olmadığı durumlarda hem müzisyen ve hem de müzisyen olmayan katılımcılardan gözlemlenmiştir. Bu durum bu etkinin psiko-akustik süreçlerden değil, öğrenilmiş armonik ilişkilerin yarattığı bilişsel süreçlerden kaynaklandığını göstermektedir. Akor hazırlama etkisi, hazırlayıcı akor ile hedef akorun armonik olarak ilişkili olmasının getirdiği bir hızlanma neticesinde gözlemlenmektedir. Armonik olarak ilişkili akorlar dinlendiğinde başka bilişsel süreçlerde de bir hızlanma gözlemlenmiştir. Bu da akor hazırlama etkisine yol açan bilişsel süreçlerin dikkat mekanizmasını etkilediğinin göstergesidir. Akor hazırlama etkisinin gözlemlendiği hasta grupları çeşitlidir. Bu etki split-brain, amusic ve serebellar hastalardan gözlemlenmiş, Broka afazik bir hastadan gözlemlenmemiştir. Bu da akor hazırlama etkisinin beyindeki dil mekanizmalarıyla ilişkili olduğunu düşündürmektedir. Son yıllarda popülerlik kazanan akor hazırlama etkisini kapsamlı biçimde anlatan bir derleme çalışması Türkçe’de bulunmamaktadır. Bu çalışmada bu eksiklik giderilmeye çalışılmıştır.
  • Öğe
    Mortality salience in professionals witnessing death: The effects of mortality manipulation on doctors' evaluations
    (ROUTLEDGE JOURNALS, TAYLOR & FRANCIS LTD, 2019) Arslanturk, Gokhan; Baykan, Necmi; Durukan, Polat
    This study investigates whether frequently witnessing death leads to desensitization in terms of death anxiety. A total of 163 individuals, comprising 71 doctors from branches with high death rates and 92 doctors from branches where mortality is rarely seen, participated in this study. An experiment was conducted employing a classical version of mortality salience manipulation, which is often used in terror management research, to test the study's hypothesis. The results supported the hypothesis only with regard to altruism-egoism, providing partial support for the effect of desensitization. This subject needs to be studied further.
  • Öğe
    Forgetting oneself: Humility in psychology studies
    (ISTANBUL UNIV, 2019) Yücel, Emine.; Arslantürk, Gökhan.
    Humility has been a neglected virtue in psychology studies for a long time. In recent years. however, a substantial upsurge in the number of studies on humility has been observed. Delving into a relatively limited but promising research area. this review begins by presenting an etymological and conceptual examination on humility. Even though there is no consensus on how to define humility, its difference from other related concepts such as modesty, low self-esteem, and self-depreciation is pointed out. In addition to the discussions on the general structure of humility, the related literature also refers to context-specific forms of humility. Accordingly, the notions of intellectual humility, cultural humility, and relational humility are introduced as the sub-types of humility. Humility eventually entails one's forgetting oneself. However, such an attribute poses an inconvenience for the measurement of humility by self-report techniques. In a quest of an appropriate method to evaluate humility, the current review also summarizes the different measurement techniques with a comparative focus. Those people who are really humble are expected to more effectively manage the situations in which it is difficult to show humility (e.g., interpersonal conflict, competition, acceptance of criticism). Belatedly, the importance of such stress tests is underlined for the more precise analysis of humble response patterns. The succeeding parts of this review scrutinize the precursors and consequences of humility in the light of existing empirical findings. Religiosity, secure attachment, and other character strengths (e.g., forgiveness, gratitude. and hardiness) are identified as the forerunners of humility. Humility-related outcomes are considered with reference to its restorative impact on psychological health. interpersonal relationships, work life, and societal tolerance. Whether it is possible to promote humility with certain psychological interventions is also considered with an applied perspective. Suggestions for prospective studies are proposed at the end of the current review.
  • Öğe
    Exploration and Field Study of a Password Manager Using Icon-Based Passwords
    (2012) Bıçakçı, Kemal; Atalay, Nart Bedin; Yüceel, Mustafa; van Oorschot, P. C.
    We carry out a hybrid lab and field study of a password manager program, and report on usability and security. Our study explores iPMAN, a browser-based password manager that in addition uses a graphical password scheme for the master password. We present our findings as a set of observations and insights expected to be of interest both to those exploring password managers, and graphical passwords.
  • Öğe
    A Nurse with Pethidine Addiction
    (TIP ARASTIRMALARI DERNEGI, 2012) Annagür, Bilge Burçak
    Pethidine is a synthetic opioid substance with high addiction potential. It is commonly used in medicine pre and postoperatively to relieve the pain. A Pethidine addiction generally starts as iatrogenic and may be a problem for the clinicians when there is a real pain. Its opioid analgesic usage is legal, yet it is possible that it can be abused by the health care workers and addiction may become a frequent case. In order to attract attention to this issue a case of a nurse who was given pethidine after an operation to ease her pain and whom addiction is developed was presented. When the medicines with high addiction potential are given for the treatment, the patients must be followed closely in terms of addiction and drug abuse.
  • Öğe
    The Relationship Between Mean Platelet Volume with Metabolic Syndrome in Obese Individuals
    (LIPPINCOTT WILLIAMS & WILKINS, 2012) Kutlucan, Ali; Bulur, Serkan; Kır, Seher; Bulur, Şule; Önder, Elif; Aslantaş, Yusuf; Ekinözu, İsmail; Aydın, Yusuf; Özhan, Hakan
    The metabolic syndrome is closely associated with atherosclerotic risk factors and increased mortality. Mean platelet volume (MPV) is an indicator of platelet activation which also shows a close relationship with cardiovascular risk factors, such as diabetes mellitus, hypertension, hypercholesterolemia, obesity, metabolic syndrome. The aim of this study was to investigate the correlates of metabolic syndrome, its components and MPV adjusted for obesity in a large population study. A total of 2298 individuals with a mean age of 50 (age range 18-92) were interviewed. Nine hundred and twenty obese participants, who had BMI 30 kg/m(2) or more, further evaluated for the presence of metabolic syndrome. Five hundred and thirteen [396 women (70.2%)] had metabolic syndrome and the rest 407 individuals [324 women (79.6%)] served as the control group. The BMI, SBP, DBP, waist circumference, fasting plasma glucose, visceral fat, total cholesterol, high-density lipoprotein-cholesterol, and triglyceride was higher significantly in metabolic syndrome group (P=0.002 for BMI and P<0.001 for the others). No significant difference was observed between groups regarding low-density lipoprotein cholesterol, white blood cells, platelet counts, MPV, hematocrit and hemoglobin (P>0.05 for all). The presence of metabolic syndrome and its components do not constitute a difference in MPV values in obese patients with a BMI 30 kg/m(2) or more.
  • Öğe
    Simulating Probability Learning and Probabilistic Reversal Learning Using the Attention-Gated Reinforcement Learning (AGREL) Model
    (IEEE, 2010) Erdeniz, Burak; Atalay, Nart Bedin
    In a probability learning task, participants estimate the probabilistic reward contingencies, and this task has been used extensively to study instrumental conditioning with partial reinforcement. In the probabilistic reversal learning task, the probabilistic reward contingencies are reversed between options in the middle of the experiment to measure how well people adapt to new contingency situations. In this work, we used the attention-gated reinforcement learning (AGREL) model (Roelfsema & Van Ooyen, 2005) to simulate how people learn the probabilistic relationship between stimulus-reward pairs in probability and reversal learning tasks. AGREL algorithm put forward two important aspects of a learning phenomenon together in a neural network scheme: (1) the effect of unexpected outcomes on learning and (2) the effect of top-down (selective) attention on updating weights. Contrary to its importance in the learning literature, AGREL has not yet been tested with these well known learning tasks. The results of the first simulation showed that in a binary choice probability learning experiment an AGREL model can simulate different learning strategies, such as probability matching and maximizing. Secondly, we simulated a probabilistic reversal learning experiment with the same AGREL model, and the results showed that the AGREL model dynamically adapted to new contingency situations. Furthermore, we also evaluated effects of learning rate on the model's adaption to reversal contingency by plotting the interphase dynamics. These results showed that AGREL model simulates the traditional findings observed in probability and reversal learning experiments, and it can be further developed to understand the role of dopamine in learning and it can be used in model-based fMRI research.
  • Öğe
    Ev Kadınlarında ve Çalışan Evli Kadınlarda Psikolojik Belirtilerin Karşılaştırılması
    (2004) Çilli, Ali Savaş; Kaya, Nazmiye; Bodur, Said; Özkan, İshak; Kucur, Rahim
    Amaç: Bu çalışmada ev kadınlarındaki ve çalışan evli kadınlarındaki psikolojik belirtilerin şiddetinin ve sosyo-demografik faktörlerle ilişkisinin araştırılması amaçlandı. Yöntem: Konya il merkezinde rasgele seçilen en az orta okul mezunu 68 ev kadını ve 76 çalışan evli kadına sosyo-demografik özellikleri sorgulayan bir formla birlikte SCL-90-R psikolojik belirti tarama listesi uygulandı. Veriler Pearson korelasyon analizi, t testi, ki-kare testi, Mann-VVhitney U testi, tek ve çok yönlü varyans analizi ile istatistiksel olarak değerlendirildi. Bulgular: Ev kadınları ve çalışan evli kadınların yaşları anlamlı farklılık göstermedi (30.05.5; 31.97.6, P0.099). Çalışan evli kadınların ve eşlerrm daha yüksek eğitim gördüğü, toplam aile gelirlerinin daha yüksek olduğu, evde yaşayan toplam kişi sayısının daha az olduğu ve evlenme yaşlarının daha yüksek olduğu bulundu. Ev kadınlarında anksiyete, fobi, paranoid ve somatizasyon alt ölçek puanları ve global şiddet indeks ortalaması anlamlı derecede daha yüksek bulundu. Çalışan evli kadınlarda obsesyon ve psikotik belirti puanları ile aylık ve toplam aile geliri arasında, ev kadınlarında ise anksiyete, depresyon ve obsesyon puanları ile toplam aile geliri arasında ters yönde ilişki olduğu bulundu. Sonuç: Bulgularımız ev kadınlarında psikolojik belirtilerin çalışan evli kadınlara göre daha fazla olduğunu, her iki grupta da psikolojik belirtilerin toplam aile geliri ve eğitim düzeyi ile yakın ilişkili olduğunu gösterdi. Ev kadınlarının psikolojik sorunlarının daha fazla olma sebepleri ve çözüm yolları üzerinde durulması gerekliliği sonucuna varıldı.
  • Öğe
    Üniversite Öğrencilerinde Nikotin, Alkol ve Madde Bağımlılığının 12 Aylık Yaygınlığı
    (2002) Kaya, Nazmiye; Çilli, Ali Savaş
    Amaç: Bu çalışmada üniversite öğrencilerinde DSM-IV ölçütlerine göre nikotin, alkol ve madde bağımlılığının 12 aylık yaygınlık oranlarını araştırmak amaçlanmıştır. Yöntem: Selçuk Üniversitesi merkez Selçuk Üniversitesi merkez kampüslerinde gündüz lisans eğitimi gören öğrencileri örnekleyen rasgele yöntemle saptanan 323 öğrenciyle (E/K: 168/155) CIDI (Uluslararası Bileşik Tanı Çizelgesi)-2.1 12 aylık versiyonu kullanılarak görüşülmüştür. Bulgular: Öğrencilerin % 27.5'i son bir yıl içinde bir ay yada daha fazla süreyle her gün sigara kullandıklarını bildirmiştir. Öğrencilerin % 17'si nikotin bağımlılığı (NB), % 13'ü nikotin yoksunluğu (NY) tanısı almıştır. NB erkek öğrencilerde kız öğrencilere göre anlamlı derecede daha yaygın bulunmuştur. Öğrencilerin % 10.2'si son bir yılda 12 birim alkol kullandıklarını bildirmişlerdir öğrencilerin % 1.2'si alkol bağımlığı, % 2.2'si alkol kötüye kullanım tanısı almıştır. Madde kötüye kullanımı ve bağımlılığı tanısı alan öğrenci olmamıştır. Sonuç Nikotin bağımlılığı önemli sağlık sorunlarından birini oluşturmaktadır. Alkol kullanımı ile ilişkili bozukluklar üniversite yıllarında önemsenmesi gereken boyutlardadır. Madde kullanımı ile ilişkili herhangi bir bozukluk saptanmaması legal olmayan bu maddelerin kullanımının bildirilmemesine bağlı veya bölgesel bir özellik olabilir.
  • Öğe
    Sosyal psikolojik açıdan stereotip kavramının dil ve metin analizinde kullanımı
    (Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2004) İmançer, Dilek
    Stereotip konusunda ortaya konulan teorik çalışmalar insanların algılama ve karar verme mekanizmalarındaki çarpıklık ve eksiklikleri soruşturmaktadır. Stereotip olarak tarif edilen ‘sabit formüller’ ya da ‘örnekler’in dil ve metin analizi açısından birbirinden farklı üç türü vardır: Birincisi sosyal bilimler içinde toplumsal olgular üzerine temsil örnekleridir. İkincisi dil bilimin ilgi alanına giren gelenekselleşen dilsel formüller, sözlü dildeki rutin formüllerdir. Üçüncüsü ise edebi veya güzel sanatlar alanında, tüm metinlerin yapısal formülleri ya da örnekleridir. Stereotip kavramı, spesifik kod olarak güzel sanatların tarihsel formasyonunu karakterize etmektedir. Bu çalışmada stereotiplerin algılama sürecimizde dil aracılığıyla nasıl yer edindiğini, bir anlamda stereotiplerin kurulma biçimini anlamaya çalışacağız. Bunu yaparken söz konusu olguyu görsel ve edebi metin analizlerinde tespit etmeye çalışan kuramsal çalışmaların izini süreceğiz.
  • Öğe
    Öğrenen organizasyonlarda duygusal zeka kavramı
    (Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2004) Aslan, Şebnem
    İş hayatı gün geçtikçe daha belirsiz hale gelmektedir. Bireylerin işyerlerinde rakipleriyle mücadele ederlerken sadece teknik eğitim düzeyinde fark oluşturmak artık tek başına yetmemektedir. Zira bireyler, aynı eğitim düzeyinde hemen hemen aynı teknik yeteneğe sahip iş arkadaşlarıyla hem rekabet hem de işbirliği yapmak zorundadırlar. Dolayısıyla bu durumda çalışanlar arasındaki farkı, bireysel ve sosyal beceriler oluşturacaktır. Bu beceriler ise IQ’dan daha fazla duygusal zekaya sahip olmayı gerektirmektedir.
  • Öğe
    Yetişkinler için ruh sağlığı testi (A formu)
    (Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, 1983) Şemin, Refia Uğurel
    [Abstract not Available]
  • Öğe
    Guilford-Zimmerman mizaç envanteri ve Türk toplumuna uyarlanmasına ilişkin ön çalışma
    (Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 1981) Samurçay, Neriman
    [Abstract not Available]
  • Öğe
    Kendi-öteki iletişimi ve etnomerkezcilik
    (Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2008) Mora, Necla
    Batı’ya hükümran özne konumunu sağlayan söylemsel dinamikler ve Batı’nın ötekinden dolayımla kendini, kendisine ve dışarıya kültürel olarak nasıl temsil ettiği, kendi/öteki, içerisi/dışarısı, ait olan/ait olmayan ayrımcılığıyla, ötekini, dışarısını, ait olmayanı tehdit olarak görmesi ve göstermesiyle, ayırıcı ölçütlere göre belirlemesiyle ve basmakalıplaştırmasıyla tanımlanmaktadır. Orta Çağ’da içeriye veya dışarıya ait olma, din tarafından düzenlenmiştir. Endüstrileşme ve kolonicilik çağında ise, ırk ayrımcılığı belirleyici olmuştur. 19. ve 20. yüzyılda, içerisi/dışarısı ayrımında halk/ulus kavramı öne geçmiştir. 20. yüzyılın sonunda modern devletler kendi ve yabancı arasındaki ayrımı kültürel farklılıklara dayandırmışlardır. 21. yüzyılda ise, halklar arasındaki en önemli farklılıklar artık ideolojik, politik ya da ekonomik değil, dinlerin belirlediği kültürel farklılıklardır. Emperyalist amaçlarını sürdürmek isteyen kapitalist zihniyet, Hıristiyan Batı’ya, Müslüman Doğu’yu tehdit olarak işaret etmekte ve yeni çıkarları için meşru bir zemin sağlamaya yönelik planlarını uygulamaktadır. Küresel haber medyası, ötekini, dışarıdakini, ait olmayanın imajını sürekli çatışma ve kalabalık kitleler halinde, tehdit unsuru olarak algılatacak imgeyi oluşturacak şekilde temsil ederek, potansiyel tehlike olarak göstermektedir. Böylece dünyayı tekrar iki kutupluluğa iterek, küresel medya propagandası ile Hıristiyan-Batı/Müslüman-Doğu ayrımcılığını inşa etmekte ve emperyalist amaçlarını meşrulaştırmak için küresel kamuoyu oluşturmaya çalışmaktadır.
  • Öğe
    Çocukluk psikozları yaygın gelişimsel bozukluklar
    (Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, 1997) Şen, Servet
    [Abstract not Available]